Podróże-Formalności, Podróże
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Formalności, których należy dopełnić przy wyjeździe ze swojego kraju i po przyjeździe do
państwa przyjmującego
WPROWADZENIE
Czy jest Pan(i) obywatelem UE planującym podróż do innego państwa UE? Czy może planuje
Pan(i) zamieszkanie, studiowanie, pracowanie lub przeprowadzenie się na emeryturę do innego
państwa UE?
Niniejszy informator opisuje praktyczne formalności, które osoba wyjeżdżająca i członkowie jej
rodziny powinni dopełnić przed wyjazdem i bezpośrednio po przyjeździe do państwa
przyjmującego. W razie konieczności uzyskania praktycznych informacji o innych aspektach
przeprowadzania się do innego państwa UE i o prawach unijnych osób przeprowadzających się
prosimy o zapoznanie się z odpowiednimi informatorami (procedury wjazdu do państwa UE, prawo
do pobytu, ubezpieczenia społeczne itd.).
Dla osób zamierzających zamieszkać w innym państwie UE wszystkie części niniejszego
informatora będą przydatne. Osoby wyjeżdżające do innego państwa UE w celach turystycznych
lub planujące krótki pobyt (nie dłuższy niż 3 miesiące), który nie skutkuje zmianą głównego
miejsca zamieszkania, nawet czasowego, mogą zapoznać się jedynie z akapitami oznaczonymi
następującym symbolem (zamieszczonym z prawej strony akapitu).
CZY WSZYSTKO ZOSTAŁO ZAPLANOWANE?
W unijnym państwie przyjmującym będzie Pan(i) zobowiązany(a) do dopełnienia określonych
formalności (związanych z wjazdem do państwa UE, pobytem, pracą, życiem, zakwaterowaniem...).
Niektóre dokumenty będzie trzeba przedłożyć w wersji oryginalnej. Proszę zapoznać się z poniższą
listą i sprawdzić, czy pomyślał(a) Pan(i) o wszystkich dokumentach. Następnie zamieszczono
informacje o krokach, które należy podjąć i o sposobie uzyskania niektórych poniżej
wyszczególnionych dokumentów.
WYKAZ PRZYDATNYCH DOKUMENTÓW, KTÓRE NALEŻY ZABRAĆ ZE SOBĄ [1]:
• ważny dowód tożsamości i/lub ważny paszport
• dowód tożsamości i/lub paszport dla wszystkich towarzyszących nam członków rodziny lub
równoważne zaświadczenia tymczasowe (w stosownych przypadkach)
• wizę dla członków rodziny, którzy są obywatelami państw trzecich, o ile jest wymagana
• wyciąg z kartoteki policyjnej/zaświadczenie o niekaralności (niektóre organy publiczne
mogą wymagać przedłożenia takiego dokumentu od osób ubiegających się o zatrudnienie w
nich)
• akt(y) urodzenia
• udokumentowanie statusu członków rodziny lub osób będących na utrzymaniu (na ogół w
formie dokumentu wydanego przez właściwe władze państwa pochodzenia,
zaświadczającego, że osoby te są na utrzymaniu wnioskodawcy lub mieszkają pod tym
samym dachem w kraju)
• wszelkie dokumenty prawne opisujące Pana(i) sytuację osobistą (akt ślubu, wyrok cywilny,
zaświadczenie o odbyciu służby wojskowej itd.)
• legitymację studencką i ważne dokumenty potwierdzające przyjęcie na uniwersytet
europejski, jeśli chce Pan(i) być uznany(a) za studenta
• oryginały wszystkich dyplomów uzyskanych w państwie pochodzenia lub w innym
państwie (na potrzeby studiów lub zatrudnienia)
• wszystkie certyfikaty zawodowe dokumentujące uzyskanie kwalifikacji zawodowych
• oryginały umów o pracę potwierdzających doświadczenie zawodowe (rodzaj
wykonywanych zajęć i czas trwania), w tym również – o ile dotyczy – umowę, w ramach
której Pan(i) obecnie pracuje lub zamierza pracować
• Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego i/lub odpowiednie E-formularze, które
ułatwią zapewnienie ciągłości zabezpieczenia społecznego w innym państwie UE dla siebie
i dla każdego członka rodziny
• niezbędne dokumenty potwierdzające Pana(i) prawa (okres zatrudnienia i ubezpieczenie
społeczne, uprawnienie do otrzymywania zasiłków socjalnych)
• ostatnie zaświadczenie lekarskie lub - w stosownych przypadkach - inną osobistą
dokumentację medyczną (aby ułatwić pracę zagranicznemu lekarzowi)
• ostatni wyciąg z rachunku bankowego w celu łatwego ustalenia Pana(i) sytuacji finansowej
(w stosownych przypadkach)
• prawo jazdy
• specyfikację techniczną pojazdu (pojazdów) zabieranego w podróż
• dowód zapłaty podatku VAT w państwie, w którym samochód został zakupiony (w
stosownych przypadkach).
FORMALNOŚCI, KTÓRE NALEŻY DOPEŁNIĆ PRZY WYJEŹDZIE Z PAŃSTWA
POCHODZENIA
Jeśli zamierza Pan(i) osiąść w innym państwie UE na średni lub długi okres, może Pan(i) opuścić
swoje obecne miejsce zamieszkania. A zatem należy się upewnić, czy zgodnie z prawem i w
należyty sposób rozwiązane zostały stosunki umowne z dostawcami usług związanych z lokalem
mieszkalnym, dostawą wody, gazu, firmą telekomunikacyjną oraz z dostawcą usług internetowych i
telewizyjnych...
W stosownych przypadkach, gdy wybieramy się na długi okres lub zdecydowaliśmy się na
pozostanie w państwie przyjmującym, powyższy obowiązek dotyczy także usług bankowych i
ubezpieczeniowych (np.: ubezpieczenie mieszkania i/lub samochodu) itd. Można również udać się
do profesjonalnych doradców z tych branż w celu ustalenia, czy możliwa jest kontynuacja
wykupionych usług i korzystanie z nich, jeśli mieszka się w innym państwie. Następnie należy
wybrać najkorzystniejsze rozwiązanie.
Poszukiwanie rachunku bankowego, lokalu mieszkalnego i pracy w państwie przyjmującym można
rozpocząć już przed wyjazdem z kraju. Ponadto przydatne może okazać się wyjaśnienie swojej
sytuacji w zakresie świadczeń pracowniczych i zabezpieczenia społecznego poprzez
skontaktowanie się ze stosownymi organami w państwie przyjmującym (zob. przydatne adresy).
Ponadto radzimy poinformować swój urząd miejski lub posterunek policji o wyjeździe z państwa.
W razie potrzeby należy podać nowy adres korespondencyjny wszystkim instytucjom lub
podmiotom, z którymi utrzymuje się kontakty w życiu codziennym.
Należy także pamiętać o poinformowaniu administracji skarbowej państwa pochodzenia o
wyjeździe z kraju.
UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE
Przepisy UE w zakresie ubezpieczeń społecznych zapewniają, że może Pan(i) korzystać z
zabezpieczenia społecznego w innym państwie UE oraz że takie same świadczenia można
eksportować do innego państwa UE.
UWAGA: Zalecamy skontaktowanie się przed wyjazdem ze swoją instytucją zabezpieczenia
społecznego (np. ZUS) w celu uzyskania niezbędnych informacji i wymaganych E-formularzy i/lub
Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (w niektórych Państwach Członkowskich
postanowiono, że Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego nie będzie jeszcze wydawana. W
takich państwach formularze będą wydawane do dnia 31 grudnia 2005 r.).
W zależności od swojej sytuacji należy poprosić o następujące formularze [2]:
• opieka zdrowotna - formularze, które zostały lub wkrótce zostaną zastąpione przez
Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego: formularze E111 i E111B stosowane przez
turystów; E110 stosowane przy międzynarodowych przewozach drogowych, E128
stosowane przez studentów i osoby oddelegowane do innego Państwa Członkowskiego niż
ich własny kraj, E119 stosowany przez osoby zarejestrowane jako bezrobotne i szukające
pracy w innym Państwie Członkowskim;
• planowane leczenie w innym państwie UE - formularz E112;
• rejestracja emerytów - formularz E121;
• naliczanie i wypłata emerytur - formularze E200;
• zasiłki dla bezrobotnych - formularze E300;
• zasiłki rodzinne - formularze E401;
• inne formularze (świadczenia dla inwalidów, etc.).
Ponieważ formularze wydawane są indywidualnie, należy wystąpić o ich wydanie dla siebie i, w
stosownych przypadkach, dla każdego członka rodziny podróżującego z Panem(ią).
UWAGA: należy upewnić się w swojej instytucji zabezpieczenia społecznego, czy zachowuje się
uprawnienia do otrzymywania określonych zasiłków/świadczeń w razie wyjazdu i zamieszkania w
innym państwie UE (nie wszystkie świadczenia można przenosić).
ZASIŁKI DLA BEZROBOTNYCH
Należy pamiętać, że osoby dobrowolnie rezygnujące z pracy mogą w pewnych państwach utracić
prawo do otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych. Z tego względu należy zawsze przed wyjazdem
sprawdzić swoje uprawnienia zagwarantowane przepisami prawa państwa ostatniego zatrudnienia,
ponieważ stosowany jest okres oczekiwania na transfer świadczeń.
W państwie przyjmującym można otrzymać zasiłki dla bezrobotnych, które pobiera się w swoim
państwie pochodzenia. Są one wypłacane na restrykcyjnych warunkach i przez ograniczony okres
podczas poszukiwania zatrudnienia w innym państwie UE:
Osoba taka musi być dostępna dla służb zatrudnienia Państwa zapewniającego zasiłek dla
bezrobotnych przez okres minimum 4 tygodni od daty zostania osobą bezrobotną. Okres ten może
jednak zostać skrócony przez właściwy organ ds. bezrobotnych.
W ciągu 7 dni od daty przybycia do państwa przyjmującego należy zarejestrować się w służbach
zatrudnienia państwa, w którym pracy się poszukuje; należy postępować zgodnie z zaleceniami
umieszczonymi w E-formularzu.
Należy przestrzegać procedur monitorowania stosowanych przez służby zatrudnienia w tym
państwie.
Po spełnieniu powyższych warunków uprawniony zachowuje zasiłek dla bezrobotnych
maksymalnie przez okres trzech miesięcy. Jeśli nie uda się mu znaleźć nowej pracy w tym okresie,
będzie nadal otrzymywać zasiłek dla bezrobotnych w państwie, w którym ostatnio pracował,
wyłącznie jeśli powróci do niego przed upływem okresu trzech miesięcy. W razie powrotu po
terminie i bez wyraźnej zgody służb zatrudnienia takiego państwa można utracić wszystkie
uprawnienia do zasiłków.
PODATKI
Opodatkowanie dochodów osób fizycznych nie jest regulowane przez prawo UE – jest to kwestia
suwerenności krajowej. Państwa europejskie zawarły jednak dwustronne umowy podatkowe,
których celem jest unikanie sytuacji podwójnego opodatkowania takiej samej czynności lub
dochodów w różnych państwach UE. Należy skontaktować się z właściwymi organami w państwie
pochodzenia w celu uzyskania indywidualnych porad uwzględniających Pana(i) sytuację (czas
trwania pobytu, państwo wyjazdu, źródła dochodu, formalności itd.).
SAMOCHÓD I PRAWO JAZDY
PRAWO JAZDY
W przyjmującym Państwie Członkowskim nie trzeba wymieniać prawa jazdy wydanego przez inne
Państwo Członkowskie. Ważne prawo jazdy wydane w jednym Państwie Członkowskim będzie w
pełni respektowane w przyjmującym Państwie Członkowskim.
Stare krajowe prawa jazdy zachowują ważność do momentu upływu daty ważności. Przed tym
terminem należy je wymienić na nowe prawo jazdy sporządzone według wzorca wspólnotowego.
(więcej informacji zamieszczono na: stronie internetowej Komisji dotyczącej praw jazdy or lub
SAMOCHÓD
Według ogólnej zasady samochód powinien być zarejestrowany i opodatkowany w państwie
zwyczajowego zamieszkania. Jeśli planujemy zabranie samochodu do innego Państwa
Członkowskiego, w którym będziemy mieszkać, samochód taki należy zarejestrować w państwie
przyjmującym.
Opłacenie podatku VAT w państwie przyjmującym
Podatek VAT na ogół płaci się w państwie, w którym samochód został nabyty. Cena nowego
samochodu zakupionego w państwie UE, które nie jest państwem przeznaczenia nie będzie
zawierać podatku VAT.
Podatek VAT płaci się w państwie przeznaczenia, w którym samochód będzie zarejestrowany,
wyłącznie jeśli spełnione są następujące warunki:
Samochód zostanie zabrany do państwa przyjmującego oraz
Samochód jest nowy (nie jest starszy niż 6 miesięcy i jego przebieg jest poniżej 6000 km) oraz
Samochód został nabyty przez osobę w państwie jej pochodzenia lub w innym państwie UE (a nie
w państwie przyjmującym).
Rejestracja
W razie zamieszkiwania i jeżdżenia samochodem w państwie przyjmującym przez okres ponad 6
miesięcy należy zarejestrować swój samochód w państwie przyjmującym. Będzie trzeba zapłacić
podatek za rejestrację samochodu. Samochód należy zarejestrować przed upływem 6 miesięcy od
daty wjazdu do państwa przyjmującego. Proces rejestracji umożliwia władzom krajowym
weryfikowanie, czy pojazd ma cechy techniczne (zgodność techniczna i kontrole techniczne)
wymagane przez określone prawem normy bezpieczeństwa -zgromadzenie całej niezbędnej
dokumentacji technicznej i zlecenie jej tłumaczenia. Ponadto prosimy o zapoznanie się z poniższym
informatorem:
FORMALNOŚCI, KTÓRE NALEŻY DOPEŁNIĆ PRZY WJEŹDZIE DO INNEGO
PAŃSTWA UE
Jako obywatele UE, Pan(i) i Pana(i) rodzina mają prawo wjazdu do innego państwa UE legitymując
się wyłącznie ważnym dowodem tożsamości lub ważnym paszportem. Należy sprawdzić, czy
wszyscy członkowie rodziny mają dokumenty tożsamości. Za członków rodziny uważa się
współmałżonka, dzieci poniżej 21 roku życia (lub będące na utrzymaniu) oraz własni rodzice i
rodzice współmałżonka, jeśli są na Pana(i) utrzymaniu.
Jeśli część członków rodziny jest obywatelami państw trzecich, należy wystąpić o wizę dla nich.
FORMALNOŚCI, KTÓRE NALEŻY DOPEŁNIĆ PRZY OSIEDLANIU SIĘ W INNYM
PAŃSTWIE UE
W przypadku pobytu dłuższego niż trzy miesiące w państwie przyjmującym należy w ciągu
trzydziestu dni od daty przyjazdu do unijnego państwa przyjmującego wystąpić o wydanie karty
pobytowej (w odpowiednim komisariacie policji lub urzędzie obsługującym obcokrajowców). Nie
wszystkie państwa UE wymagają posiadania karty pobytowej, przy czym z tej karty nie wynika
prawo do pobytu w danym państwie. Zaleca się jednak wystąpienie o przyznanie karty, ponieważ
jej okazywanie będzie wymagane od Pana(i) przy dopełnianiu podstawowych formalności, jak np.:
otwieranie rachunku bankowego dla rezydenta, kupno samochodu itd. Aby uzyskać pozwolenie na
pobyt dla członków swojej rodziny, należy na ogół przedłożyć dowód pokrewieństwa (akt ślubu
itd.).
Jako pracownik, otrzyma Pan(i) kartę pobytową po przedłożeniu swojego dowodu tożsamości
(paszportu lub dowodu osobistego) oraz dowodu zatrudnienia lub samozatrudnienia.
Jako osoba emerytowana, która pracowała w innym państwie UE, ma Pan(i) prawo do przebywania
w państwie przyjmującym przez okres, w którym jest Pan(i) w stanie wykazać objęcie polisą
ubezpieczenia chorobowego i posiadanie dostatecznych środków finansowych.
Jako student, musi Pan(i) wykazać, że ma dostateczne środki finansowe na studiowanie w państwie
przyjmującym (poprzez złożenie oświadczenia lub inne alternatywne sposoby wybrane przez
studenta i będące co najmniej równoważne). Osoba taka musi być ponadto przyjęta do
akredytowanej uczelni wyższej przede wszystkim w celu odbycia zawodowego kursu
szkoleniowego i musi posiadać ubezpieczenie zdrowotne obejmujące wszystkie ryzyka w państwie
przyjmującym.
Przy ustalaniu, czy mamy dostateczne środki finansowe i ubezpieczenie chorobowe należy
uwzględnić wszystkich członków rodziny, którzy nie są jeszcze niezależni.
UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE
Czasowe pobyty zagraniczne – krótsze niż 3 miesiące
Jeśli Pan(i) zachoruje lub odniesie obrażenia ciała podczas tymczasowego pobytu zagranicą, dostęp
do opieki medycznej niezbędnej dla Pana(i) stanu zdrowia (np. w razie złamania nogi, wypadku lub
nagłego zachorowania) i z uwzględnieniem przewidywanej długości pobytu zapewnią formularz
[ Pobierz całość w formacie PDF ]