Polska Zbrojna - 2008.48, Polska Zbrojna
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
NR 48 (619) 30 LISTOPADA 2008
CENA 4,70 ZŁ
(W TYM 7% VAT)
TYGODNIK
TEMAT NUMERU:
Młode pistolety
str. 7
www.zolnierz-polski.pl
ZAWODOWEJ
WOJSKO:
Marynarka nie tylko na recesję
str. 19
LOTNICTWO:
Bój o bezpieczne loty
str. 36
KULISY:
TAK SIĘ SPRZEDAJE WOJSKO
str. 58
KU ARMII
W NUMERZE
EDYTORIAL
|
FORUM
|
NA CELOWNIKU
|
WOJSKO
|
PORADY
|
PO SŁUŻBIE
|
HISTORIA
|
MILITARIA
|
ŚWIAT
|
PRASA
|
KULISY
|
TO I OWO
Marek Sarjusz-Wolski
Że jest, kto dowodzi
suje walkę oddziału, którego kolejni dowódcy padali od kul
niemieckich spadochroniarzy. Pozostali przy życiu zawsze słysze-
li w takiej chwili „na moją komendę…”, na znak, że jest, kto
dowodzi. Bo żołnierz musi mieć jednego dowódcę.
Uprawnienia prezydenta w zakresie bezpieczeństwa i obronności
wynikają wprost z Konstytucji RP: „Prezydent Rzeczypospolitej
stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nie-
naruszalności i niepodzielności jego terytorium”. Rozwinięcia
ogólnej normy konstytucyjnej dokonano w ustawie o powszech-
nym obowiązku obrony. Zatwierdzane i wydawane przez prezy-
denta dokumenty są podstawą do realizacji przedsięwzięć oraz
planowania zamierzeń w sferze polityki bezpieczeństwa naro-
dowego. Prezydent, na wniosek premiera, zatwierdza strategię
bezpieczeństwa narodowego. Brak jednak jednoznacznego zde-
fi niowania charakteru władzy państwowej. Dopóki nie zostanie
określona „przewaga” opcji prezydenckiej lub parlamentarnej,
dopóty armia nie będzie miała jednego wodza.
Mając na uwadze przyznane prezydentowi szerokie kompetencje,
konstytucja ustanawia Radę Bezpieczeństwa Narodowego (RBN),
jako organ doradzający prezydentowi w zakresie wewnętrznego
i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa. Poza nagłymi sytuacja-
mi, RBN powinna podejmować kluczowe problemy obronne,
o dalekosiężnym znaczeniu. Kiedy ostatni raz się zebrała? Czy
w niedawnych latach RBN podjęła się wieloczynnikowej analizy
trzech polskich kluczowych problemów I połowy XXI wieku: bez-
pieczeństwa energetycznego, zmiany układu sił w świecie oraz
tożsamości Polski w Unii Europejskiej? Czy powstały analiza,
wytyczne, zalecenia odnośnie do strategii?
Prezydent wykonuje zadania w zakresie bezpieczeństwa i obronno-
ści przy pomocy Biura Bezpieczeństwa Narodowego (BBN). Wo-
bec braku strategicznego centrum zajmuje się ono także monito-
rowaniem przedsięwzięć mających wpływ na stan bezpieczeństwa
i obronności państwa. Oznacza to zupełnie nową rolę BBN, która
nie jest nigdzie (także w konstytucji) określona. BBN przestało
być zapleczem RBN i wyrosło na organ plasujący się na poziomie
MON, MSZ, MSWiA. Przejmuje obszary kompetencyjne, które do
niego nie należą, nie dysponując pełnym „polem widzenia” oraz
narzędziami. Uczestniczy w procesach zagwarantowanych dla
konstytucyjnych instytucji państwa (opiniuje choćby nominacje
generalskie). Tymczasem, prerogatywa do nadawania stopni gene-
ralskich wiąże się z koniecznością (obowiązkiem) dokonania oce-
ny kandydatur. Czy znamy kryteria, według których kandydatury
są oceniane? Czy kryteria te są stałe (skodyfi kowane)?
Jakim aparatem analitycznym dysponuje prezydent w dziedzinie
obronności? Jakie kompetencje do analizy koncepcji Sztabu Gene-
ralnego WP ma BBN? Czy jesteśmy w stanie zrównać te potencjały?
A przecież oceniający powinien dysponować co najmniej porówny-
walnymi kompetencjami. Prezydent uważa się za fundamentalne
ogniwo systemu bezpieczeństwa państwa, nie dysponując nie tyle
prerogatywami, ile instrumentami pozwalającymi na wypełnianie
tej funkcji. Bezpieczeństwo to materia najdelikatniejsza z możli-
wych.
Aleksandrowi Macedońskiemu
doradzał w tej sprawie
Ary-
stoteles
, uczeń
Platona
, który był z kolei uczniem
Sokratesa
.
W
NUMERZE
TEMAT NUMERU
Artur Goławski
Radar na wyrost 24
Piotr Laskowski
Bój o bezpieczne loty 36
Marcin
Kaczmarski
Rosja testuje Obamę 49
Artur Goławski
Młode pistolety 7
Anna Dąbrowska
Lepsza niż Wikipedia 26
Tomasz Gos
Dwadzieścia lat
z „antkiem”
Marek
Orzechowski
Prezydent
światowej szansy 50
FORUM
38
Stanisław Koziej
Iracka lekcja 28
Andrzej Karkoszka
Ku armii zawodowej 13
HISTORIA
NA CELOWNIKU
Bogusław
Politowski
Żołnierz do zadań
specjalnych
Magdalena
Kowalska-Sendek
Nauka pod ostrzałem 43
Tomasz Otłowski
Terroryzm
w odwrocie
52
Janusz B. Grochowski
Praktycy robią swoje 16
29
MILITARIA
OBLICZA WOJNY
NASZYM OKIEM
WOJSKO
Paweł Henski
Jadowita żmija 46
Robert Czulda
Bajki z krainy pieców 56
Marian Kluczyński
Skażony okręt 32
Roman Przeciszewski
Marynarka nie tylko
na recesję
ŚWIAT
KULISY
19
WOJSKO
Tadeusz
Wróbel
Gaz na pokładzie 48
Piotr Błazeusz
Tak się sprzedaje
wojsko
Tomasz Gos
Czternastki odlatują 22
Tadeusz Wróbel
Inny świat
34
58
nr 48/2008
Polska Zbrojna 3
M
elchior Wańkowicz
w reportażu spod Monte Cassino opi-
AAAAAAA AAAAAAAA
TYGODNIK
ŁOWY
DO SZKÓŁ
Nie potrzebujemy 40 tysięcy ochotników. Dziś brakowałoby
ich kilkanaście tysięcy.
Dyrektor Redakcji Wojskowej
Redaktor naczelny
Marek Sarjusz-Wolski, tel.: +4822 684 53 65,
684 56 85, faks: 684 55 03; CA MON 845 365,
845 685, faks: 845 503;
sekretariat@redakcjawojskowa.pl
Al. Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa
Zastępca dyrektora Redakcji Wojskowej
sekretarz redakcji „Polski Zbrojnej”:
Wojciech Kiss-Orski, tel.: +4822 684 02 22,
CA MON 840 222; wko@redakcjawojskowa.pl
Redaktorzy prowadzący:
ppłk Artur Goławski , tel.: +4822 684 52 30,
CA MON 845 230; Aneta Wiśniewska,
+4822 684 52 13, CA MON 845213;
polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl
Publicyści:
Warszawa:
Norbert Bączyk,
Piotr
Bernabiuk, tel.: +4822 684 52 29, CA MON 845
229; Anna Dąbrowska, Maciej Milejski, Łukasz
Puchalski, Aaron Welman tel.: +4822 684 52
44, CA MON 845 244; Paulina Glińska, tel.:
+4822 684 52 29, CA MON 845 229; Roman
Przeciszewski, tel.: +4822 684 52 44, CA MON
845 244; Tadeusz Wróbel, tel.: +4822 684 52
44, CA MON 845 244;
Bydgoszcz:
Krzysztof
Wilewski, tel. +4852 378 25 90, CA MON 415
200;
Gdynia:
Tomasz Gos, tel.: +4858 626 24
13, CA MON 262 413;
Kraków:
Magdalena Kowalska-Sendek,
Jacek Szustakowski, tel.: +4812 455 17 80,
CA MON 131 780;
Poznań:
Piotr Laskowski,
CA MON 572 446, mjr Tomasz Szulejko,
tel.: +4861 857 52 40, CA MON 572 240;
Wrocław:
Bogusław Politowski, tel.:+4871 765
38 53, CA MON 653 853;
Fotoreporter:
Jarosław Wiśniewski,
tel.: +4822 684 52 29, CA MON 845 229;
Współpracownicy:
Andrzej Jonas, Robert Czulda,
Marek Orzechowski, Krzysztof Głowacki,
Paweł Henski, Mariusz Jędrzejko,
Marcin Kaczmarski, Włodzimierz Kaleta,
Roman Kuźniar, Damian Markowski
Zastępca dyrektora Redakcji Wojskowej:
ppłk Lech Mleczko
Kwartalnik „Bellona”, przeglądy rodzajów sił
zbrojnych, lech.mleczko@redakcjawojskowa.pl,
tel.: +4822 684 56 85;
Dział graficzny:
tel.: +4822 684 51 70, CA MON 845 170;
Marcin Dmowski (kierownik), Monika Klekociuk,
Paweł Kępka, Andrzej Witkowski
Opracowanie stylistyczne:
tel.: +4822 684 03 55, CA MON 840 355;
Renata Gromska (kierownik), Małgorzata Mielcarz,
Katarzyna Pietraszek, Joanna Rochowicz
Biuro Reklamy i Marketingu:
Adam Niemczak (kierownik) , Anita
Kwaterowska (tłumacz) Małgorzata
Szustkowska, tel. +4822 684 53 87, 684 51
80, 684 55 03, faks: +4822 CA MON 845 387;
reklama@redakcjawojskowa.pl
Prenumerata:
RUCH SA, KOLPORTER SA, Garmond PRESS,
GLM. Informacja: +4822 684 04 00
Kolportaż i reklamacje:
Bellona SA +4822 457 04 37,
6879 041, CA MON 879 041
Druk:
Drukarnia Wydawnicza „Trans-Druk”, Golina
Numer zamknięto: 24.11.2008 r.
Zdjęcie na okładce:
Aleksander Rawski
Treść zamieszczanych materiałów nie zawsze
odzwierciedla stanowisko redakcji.
Tekstów niezamówionych redakcja nie zwraca.
Zastrzega sobie prawo do skrótów.
Zawodowi
i obie szkoły oficerskie
przyjmą w przyszłym roku pod-
chorążych na studia stacjonar-
ne i kursy oficerskie. 20 listo-
pada minister obrony podpisał
decyzję w tej sprawie. Szef
MON zgodził się, aby ów zaciąg
kandydatów na podporuczni-
ków był rekordowy: uczelnie
mogą przyjąć 725 podchorą-
żych na studia magisterskie,
w tym Wyższa Szkoła Oficerska
Sił Powietrznych aż 95 kandy-
datów na kierunek pilotażu,
a Wyższa Szkoła Oficerska
Wojsk Lądowych 140 kandy-
datów na lekarzy – 100
po trzecim roku studiów
na Uniwersytecie Medycznym
w Łodzi oraz 40 po trzecim ro-
ku nauki na innych uczelniach
medycznych. Limit do studium
oficerskiego przy obu WSO mi-
nister ustalił na 575, w tym 30
miejsc dla przyszłych pilotów
i 30 dla medyków. Nauka w stu-
dium, zależnie od specjalności
słuchaczy trwać będzie od 3 do
20 miesięcy.
(goł)
bez paniki
„R
osyjska interwencja
w Gruzji przekonała
nas, że powinniśmy dyspono-
wać potencjałem, który pozwo-
li nie dać się łatwo zastraszyć
czy zaszantażować”, powie-
dział Bogdan Klich na konfe-
rencji „Siły Zbrojne RP wobec
nowych wyzwań. Ku armii za-
wodowej”, zorganizowanej
20 listopada przez Instytut Sto-
sunków Międzynarodowych
Uniwersytetu Warszawskiego
i „Polskę Zbrojną”. Czesław
Piątas, sekretarz stanu
w MON, postawił sprawę moc-
niej: „Musimy być zdolni do sa-
modzielnego rozwiązania kon-
fliktu zbrojnego małej skali,
do przyjęcia sił wzmocnienia
i współpracy z nimi oraz do
udziału w operacjach wspólnej
obrony NATO. Gwarantuje to
armia profesjonalna”.
Minister Klich zapewnił, że
1 stycznia 2011 roku Wojsko
Polskie będzie w pełni uzawo-
dowione. Polemizował z poglą-
dem niektórych dziennikarzy
i polityków, że nie uda się zna-
leźć wystarczającej liczby kan-
dydatów do służby, by wypeł-
nić stan ewidencyjny 120 tysię-
cy żołnierzy. „Dziś mamy pra-
wie 80 tysięcy żołnierzy zawo-
dowych, prawie 9 tysięcy nad-
terminowych oraz ponad trzy
tysiące podchorążych i elewów.
Mamy też zarejestrowanych
22,5 tysiąca chętnych, z których
3,5 tysiąca rozpoczęło proce-
durę przyjmowania do służby”,
wskazał minister. Ocenił, że
motywacją dla ochotników nie
może być tylko uposażenie, bo
ono często nie będzie konku-
rencyjne. „Muszą mu towarzy-
szyć inne zachęty”, tłumaczył.
Śmigłowce i okręty
z polskim przemysłem okręto-
wym. Mówiąc o planowanym na
grudzień kolejnym szczycie NATO,
podczas którego Ukraina ponow-
nie będzie oczekiwała przyznania
jej Planu Działań na rzecz
Członkostwa w tej organizacji, mi-
nister
Klich
podkreślił, że ze stro-
ny Polski Ukraina ma mocne
wsparcie polityczne dla swych za-
biegów dotyczących przystąpie-
nia do NATO.
(Ann)
Wrócić do armii
Jesienne podsumowanie
„GDY WYJEŻDŻAŁEM NA MISJĘ
,
dowódca batalionu powiedział
nam, że zawsze mamy wysoko
trzymać głowę i nigdy się nie pod-
dawać przeciwnościom losu. I tak
trzymam”, mówił starszy szerego-
wy
Emil Uran
podczas rozmowy
z szefem Sztabu Generalnego
WP generałem
Franciszkiem
Gągorem
, który odwiedził go
w Wojskowym Instytucie
Medycznym w Warszawie.
Żołnierz został ciężko ranny
20 sierpnia tego roku
w Afganistanie w wybuchu miny
pułapki. W tym samym wybuchu
zginęło trzech jego kolegów.
Starszy szeregowy
Uran
po po-
naddwumiesięcznej kuracji w in-
stytucie na Szaserów czuje się
znacznie lepiej i marzy o jak naj-
szybszym powrocie do służby
w 18 Batalionie Desantowo-
-Szturmowym. Na razie czeka go
rehabilitacja w sanatorium woj-
skowym w Busku Zdroju.
(ATD)
wie i Afganistanie, re-
forma Sił Odpowiedzi NATO
i systemu dowodzenia soju-
szu, a także jego relacje z Ro-
sją i współpraca z Ukrainą
oraz z państwami Partnerstwa
Euroatlantyckiego i Dialogu
nr 48/2008
WYDARZENIA ZAPIS
www.polska-zbrojna.pl
O
bie akademie wojskowe
ROZWÓJ
dwustronnej współpra-
cy wojskowej oraz perspektywy
wejścia Ukrainy do NATO i UE były
18 listopada tematem rozmów
ministra
Bogdana Klicha
z mini-
strem obrony Ukrainy
Jurijem
Jechanurowem
w Kijowie. Nasz
szef resortu obrony rozmawiał
także o modernizacji na Ukrainie
śmigłowców będących w wyposa-
żeniu polskich sił zbrojnych oraz
proponował Kijowowi współpracę
O
peracja NATO w Koso-
ZAPIS
|
FORUM
|
NA CELOWNIKU
|
WOJSKO
|
KULISY
|
PORADY
|
PO SŁUŻBIE
|
HISTORIA
|
MILITARIA
|
PRASA
|
ŚWIAT
|
TO I OWO
| | | | | | | | | | |
W 2009 roku uposażenia pod-
stawowe mają wzrosnąć
o 7 procent, przy czym im niż-
sza ranga, tym wzrost procen-
towy ma być wyższy. Pojawią
się dodatki na wynajem kwate-
ry oraz posiłki. „To ma zachę-
cić żołnierzy służby zasadni-
czej do związania się z woj-
skiem. Nie potrzebuje-
my 40 tysięcy
ochotników. Dziś
brakowałoby ich
kilkanaście ty-
sięcy. Biorąc
pod uwagę
wzrost liczby
kandydatów, jaki
odnotowaliśmy
w ostatnich miesią-
cach, wierzę, że zdołamy tylu
pozyskać”, mówił szef MON.
Dyskusja uczestników kon-
ferencji pokazała, że ustalonej
przez rząd liczebności sił zbroj-
nych nie warto traktować jako
niezmienialnej. Bogdan Klich
stwierdził, że odrzuca pomysły
tych, którzy chcieli rozmonto-
wać polskie siły zbrojne, twier-
dząc, że potrzebujemy 80–90-
-tysięcznej armii. „Jeden z ko-
ryfeuszy takiego poglądu, pro-
fesor Stanisław Koziej, musiał
W 2009 roku
uposażenia
podstawowe mają
wzrosnąć o 7 procent,
przy czym im niższa ranga,
tym wzrost procentowy
ma być wyższy
się rozstać z tego powodu
z MON. Innego (generała bry-
gady Marka Ojrzanowskiego
– red.) wyznaczyłem na stano-
wisko w Norfolk”, wskazał.
Jednak Andrzej Karkoszka,
były przewodniczący zespołu
Strategicznego Przeglądu
Obronnego, przypomniał
o różnicy w wydatkach
obronnych między
Polską a „stary-
mi” europejski-
mi członkami
NATO. Tam na
jednego żołnie-
rza wydaje się
trzy razy więcej
niż u nas. „Gdyby-
śmy przyjęli takie
wskaźniki wydatków, to przy
obecnym budżecie stać było-
by nas na wojsko 55-tysięcz-
ne. Jeślibyśmy chcieli zacho-
wać obecną liczebność i uno-
wocześnić armię, musieliby-
śmy wydawać na cele obron-
ne trzy razy więcej niż teraz”,
sygnalizował Andrzej Kar-
koszka.
Janusz Zemke, przewodni-
czący sejmowej Komisji Obro-
ny Narodowej, powiedział, że
niepokoi go opóźnianie nie-
których fundamentalnych pro-
jektów modernizacyjnych:
systemów obrony przeciwlot-
niczej i przeciwrakietowej,
okrętów dla Marynarki Wo-
jennej i śmigłowców. „Budżet
MON sam sobie z tymi wiel-
kimi projektami nie poradzi.
Państwo powinno przejąć je-
den z nich, najlepiej morski.
Będę namawiał posłów, byśmy
wystąpili z inicjatywą ustawo-
dawczą w tym zakresie”, obie-
cał. Czesław Piątas zapewnił,
że wydatki na unowocześnie-
nie arsenału sił zbrojnych nie
spadną poniżej 20 procent bu-
dżetu resortu. W latach 2009–
–2010 wyniosą po blisko
21 procent. Jeden z przedsta-
wicieli MON nieoficjalnie
przyznał, że niepokoi się moż-
liwością zabrania resortowi
z przyszłorocznego budżetu
miliarda złotych przez mini-
stra finansów. To byłoby dwie
trzecie kwoty, jaką MON prze-
znaczył na profesjonalizację
w 2009 roku. „Czekamy na
rozwój sytuacji. Sygnałów
o woli zmniejszenia budżetu
na razie nie ma”, wyjaśnił
„PZ” inny przedstawiciel re-
sortowej centrali.
(ag)
BOGDAN KLICH,
minister obrony
narodowej:
„Przegląd tarczy,
który nowa
administracja
amerykańska
rozpoczęła,
skoncentruje się na
kolejnej fazie
tworzenia tarczy,
czyli zdolności do
umieszczenia jej
elementów
w kosmosie. Nic
jednak nie wskazuje
na to, by Amerykanie
poddawali
weryfikacji elementy
naziemne tarczy,
które mają znaleźć
się w Polsce
i w Czechach”.
(Rzeczpospolita)
trzy razy więcej
niż u nas. „Gdyby-
śmy przyjęli takie
w ostatnich miesią-
czeństwa, a także przedstawi-
cielom misji unijnej EULEX.
Zdaniem szefa SGWP sojusz
powinien z czasem zmniejszyć
swój udział w działaniach
w Kosowie, aby móc bardziej
zaangażować się w inne ope-
racje. Generał Gągor dodał, że
wydaje się zasadne skorelowa-
nie wszelkich dalszych dzia-
łań NATO w Kosowie z dzia-
łaniami Unii Europejskiej
w tym rejonie oraz rozwojem
sytuacji w Bośni i Hercegowi-
nie w ramach operacji „Al-
thea”. Szef SGWP poinformo-
wał też o zwiększeniu Polskie-
go Kontyngentu Wojskowego
w Afganistanie i objęciu przez
niego odpowiedzialności za
prowincję Ghazni. Generał
dodał, że strona polska nie tyl-
ko utworzyła dodatkowe ze-
społy łącznikowo-szkolenio-
we dla armii afgańskiej, ale
planuje również na wiosnę
przyszłego roku wysłać w re-
jon operacji zespoły do szko-
lenia policji.
(ann)
Witczak, komendant
główny Żandarmerii
Wojskowej, będzie 3 grud-
nia gościem w redakcji
„Polski Zbrojnej”. Pod
numerem telefonu
(22) 621 16 51 w godzi-
nach 15.00–17.00 komen-
dant będzie odpowiadał na
pytania związane z profe-
sjonalizacją Żandarmerii
Wojskowej, wymaganiami
stawianymi kandydatom do
służby, a także z rolą forma-
cji w systemie bezpieczeń-
stwa wojska i państwa oraz
planami funkcjonowania
żandarmerii w najbliższej
przyszłości. Zachęcamy do
zadawania pytań!
Jesienne podsumowanie
Śródziemnomorskiego były
głównymi tematami jesiennej
sesji szefów sztabów obrony
NATO 18–20 listopada.
Uczestniczyli w niej także
szefowie sztabów Albanii
i Chorwacji – państw zapro-
szonych do sojuszu.
Podczas sesji szef Sztabu
Generalnego Wojska Polskie-
go generał Franciszek Gą-
gor mówił, że siły NATO słu-
żące w ramach operacji
KFOR w Kosowie powinny
stopniowo przekazywać zada-
nia kosowskim siłom bezpie-
nr 48/2008
Polska Zbrojna 5
ZAPIS
|
FORUM
|
NA CELOWNIKU
|
WOJSKO
|
PORADY
|
PO SŁUŻBIE
|
HISTORIA
|
MILITARIA
|
ŚWIAT
|
PRASA
|
KULISY
|
TO I OWO
o różnicy w wydatkach
obronnych między
Polską a „stary-
skiem. Nie potrzebuje-
my 40 tysięcy
G
enerał brygady Marek
[ Pobierz całość w formacie PDF ]