Pozarządowiec 2005 - nr 4 (72), pozarządowiec
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
WYWIAD
Z HENRYKIEM GO£ÊBIEWSKIM
DYLEMATY WNIOSKODAWCY
PRZEJRZYJ SWÓJ URZ¥D
M£ODZI W SEKTORZE
NOWE PROJEKTY REGIONALNE
MINI LEKSYKON POJEKTÓW
ZREALIZOWANYCH ZE ŒRODKÓW EFS
ELBL¥G • LIPIEC–SIERPIEÑ • NR 4 (72) 2005 • ROK X
2
OD REDAKCJI
SPIS TREŒCI
Dobiega koñca realizacja pierwszej edycji projektu Regionalny
Oœrodek Szkoleniowy Europejskiego Funduszu Spo³ecznego ROSzEFS,
prowadzonego przez Elbl¹skie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw
Pozarz¹dowych. ROSzEFS to oferta 100 dni szkoleñ, profesjonalnego
doradztwa i sta³ego dostêpu do informacji - tak, by w jak najpe³niej-
szy sposób pomóc wszystkim zainteresowanym projektodawcom w po-
zyskaniu œrodków i realizacji projektów finansownych ze œrodków Eu-
ropejskiego Funduszu Spo³ecznego.
Niestety, ze smutkiem trzeba stwierdziæ, i¿ poziom wiedzy nt. EFS,
poziom wykorzystania tych œrodków i iloœæ realizowanych projektów
s¹ bardzo mizerne. Doœæ stwierdziæ, i¿ w wiêkszoœci Dzia³añ (czyli
konkursach grantowych) absorbcja œrodków przeznaczonych na dane
dzia³anie to œrednio 15–20%, w najlepszym przypadku dochodzi ona
do 30%. A œrodki te zakontraktowaæ nale¿y do sierpnia 2006 r. Co to
oznacza? Jesteœmy realnie zagro¿eni tym, i¿ wiêkszoœæ œrodków z fun-
duszy strukturalnych (w tym przypadku z EFS) bêdziemy musieli zwró-
ciæ do bud¿etu Unii Europejskiej.
Jedn¹ z g³ównych przyczyn takiego stanu rzeczy s¹ na pewno trud-
ne procedury pozyskiwania tych œrodków, wszechobecna administracja
w procesie przyznawania dotacji, zmieniaj¹ce siê z dnia na dzieñ prze-
pisy. To jedno. Drugi powód to brak przygotowania, odpowiedniego
potencja³u potencjalnych projektodawców EFS. O ile wy¿ej przytoczo-
ne liczby dotycz¹ce wykorzystania œrodków z EFS s¹ szokuj¹co niskie,
w porównaniu z ich wykorzystaniem przez podmioty z województwa war-
miñsko-mazurskiego mo¿na je uznaæ za calkiem zadowalaj¹ce. Wiêk-
szoœæ przedstawicieli organizacji pozarz¹dowych i instytucji brakuje ja-
kiegokolwiek doœwiadczeniu w pracy metod¹ projektow¹; jednostki sa-
morz¹du chêtnie podjê³yby trud realizacji projektu, nie maj¹ jednak kadr
posiadaj¹cych doœwiadczenie w zarz¹dzaniu projektami.
Trzeba wiêc edukowaæ, przekonywaæ do partnerstwa i jeszcze raz
edukowaæ. Najpierw nauczyæ podstaw - na przyk³adzie prostszych fun-
duszy, póŸniej pomagaæ przy EFS; jednoczeœnie zapewniæ nale¿y facho-
we wsparcie tej garstce, która do EFSu ju¿ doros³a i mo¿e sprostaæ
wymaganiom tego funduszu. Takich dzia³añ prowadzonych jest wiele,
nie s¹ jednak ujête w ¿aden system. Przyk³adem jest wsparcie (informa-
cyjne, doradcze i szkoleniowe) dla organizacji z Olsztyna i okolic, pro-
wadzone przez Regionalny Osrodek Wspierania Organizacji Pozarz¹-
dowych dziêki œrodkom z Ambasady Holenderskiej. Szans¹ na odpowie-
dzenie na du¿¹ skalê na ww. potrzeby jest II edycja ROSzEFS. Obecnie
ma to byæ Centrum Rozwoju Lokalnego ROSzEFS – a wiêc wiedza rów-
nie¿ na podstawowym poziomie i zdecydowanie wiêcej doradztwa.
Przede wszystkim jednak EFS to wyzwanie dla wszystkich tych,
którzy widz¹ dooko³a problemy i potrzeby spo³eczne, którzy s¹ wra¿li-
wi na wszechobecn¹ biedê i apatiê. Nie zniechêcajmy siê trudnoœcia-
mi, potraktujmy je w³aœnie jako wyzwanie.
W niniejszym numerze mog¹ Pañstwo zapoznaæ siê m.in. z przy-
k³adami projektów z³o¿onych z wnioskiem o dofinansowanie i realizo-
wanych ze œrodków Europejskiego Funduszu Spo³ecznego w wojewódz-
twie warmiñsko-mazurskim. Mam nadziejê, i¿ ta lektura przekona choæ
czêœæ Pañstwa, i¿ warto podj¹æ trud i mo¿na osi¹gn¹æ sukces.
Wzmocnienie wzajemnej informacji
3
Rozmowa z Henrykiem Go³êbiewsim
Europejski Fundusz Spo³eczny w praktyce
5
Jaros³aw Zarychta
Z ¿ycia animatora
8
Rozmowa z Ann¹ Goj³o
Poborowi w sektorze
9
Rozmowa z Katarzyn¹ PrzeŸdzieck¹
Dylematy wnioskodawcy czyli lista najczêœciej
zadawanych pytañ na temat Europejskiego Fun-
duszu Spo³ecznego
10
Zawód – mediator
14
Rozmowa ze Zbigniewem Zawadzkim
Analiza mo¿liwoœci rozwoju gospodarki spo³ecz-
nej w województwie warmiñsko-mazurskim
17
S³awomir Pszenny
Przejrzyj swój urz¹d
19
Joanna ¯ond³owska
M³odzi w sektorze
20
Joanna ¯ond³owska
Nowe projekty regionalne
23
Mini leksykon projektów zrealizowanych
ze œrodków EFS
25
Stowarzyszenie jest cz³onkiem
Sieci Wspierania Organizacji
Pozarz¹dowych SPLOT
Sieci Wspierania Organizacji
Pozarz¹dowych
Województwa Warmiñsko-
Mazurskiego „HEROLD”
Bart³omiej G³uszak
PISMO INFORMACYJNE ORGANIZACJI POZARZ¥DOWYCH
WOJEWÓDZTWA WARMIÑSKO-MAZURSKIEGO
ELBL¥SKIE STOWARZYSZENIE WSPIERANIA INICJATYW POZARZ¥DOWYCH
Wydaje: Elbl¹skie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarz¹dowych
Redaguj¹: Arkadiusz Jachimowicz (redaktor naczelny), Joanna ¯ond³owska (red. prow.), Bar³omiej G³uszak
Wspó³pracuj¹: Zbigniew Zawadzki, Elena Soko³owska
Adres: 82-300 Elbl¹g, ul. Zwi¹zku Jaszczurczego 17, tel.fax: 055 236 27 16, 235 33 88, e-mail: eswip@eswip.elblag.pl
Opracowanie graficzne i sk³ad komputerowy: Marek Zwierzyñski, tel. 600 49 40 11, e-mail: mazoo@post.pl
Materia³ów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzegamy sobie prawo skracania tekstów i zmiany
tytu³ów. Autorzy tekstów prezentuj¹ swoje w³asne opinie. Za treœæ og³oszeñ redakcja nie odpowiada.
Numer dofinansowany ze œrodków Small Embassy Project Programme (Mantra/KAP) w ramach projektu „Pomó¿my
sobie wzajemnie” oraz ze œrodków Unii Europejskiej w ramach programu „Budowa sieci Regionalnych Oœrodków
Szkoleniowych Europejskiego Funduszu Spo³ecznego ROSzEFS”.
Pogl¹dy wyra¿one w piœmie nale¿¹ do ESWIP i nie odzwierciedlaj¹ w ¿adnych razie oficjalnego stanowiska
Unii Europejskiej.
3
WZMOCNIENIE WZAJEMNEJ INFORMACJI
Rozmowa z Henrykiem Go³êbiewskim – Wiceministrem Oœwiaty i Sportu
– Jak Pan ocenia sektor organizacji pozarz¹dowych
dzia³aj¹cych w sferze oœwiaty i wychowania?
– Organizacje pozarz¹dowe, które dzia³aj¹ w sferze
oœwiaty i wychowania odznaczaj¹ siê bardzo du¿¹ aktyw-
noœci¹. Œwiadczy o tym miêdzy innymi liczba ofert jaka
wp³ywa do ministerstwa na og³aszane konkursy zwi¹za-
ne ze zlecaniem zadañ publicznych. W roku 2004 z³o¿o-
no 1115 ofert. Eksperci wybrali 246 ofert, które zosta³y
dofinansowane na kwotê 5 710 699 z³. W ci¹gu 6 miesiê-
cy br. rozpatrzono 439 ofert na kwotê oko³o 7 milionów
z³otych.
Na uwagê zas³uguje tak¿e fakt, i¿ organizacje pozarz¹do-
we bardzo chêtnie wspó³pracuj¹ z ministerstwem w sfe-
rze wypracowywania ró¿nych koncepcji dotycz¹cych roz-
woju oœwiaty i wychowania. Ich przedstawiciele bior¹
udzia³ w pracach ró¿nego rodzaju gremiów doradczych
Ministra Edukacji Narodowej i Sportu oraz powo³ywa-
nych zespo³ów problemowych.
Pragnê równie¿ podkreœliæ intensywn¹ wspó³pracê z mi-
nisterstwem organizacji m³odzie¿owych, które bardzo
aktywnie uczestnicz¹ w dialogu na temat zagadnieñ tej
grupy spo³ecznej jaki zosta³ zapocz¹tkowany trzy lata
temu przez resort edukacji. Obecnie przygotowujemy we
wspó³pracy z organizacjami pozarz¹dowymi wieloletni
Program Partnerstwa, który pozwoli nam zintensyfiko-
waæ wspó³pracê na rzecz dzieci i m³odzie¿y.
– Czy uwa¿a Pan, ¿e sektor ten wykorzysta³ wszyst-
kie mo¿liwoœci, które s¹ do ,,zagospodarowania”
w tym zakresie?
– Obszar oœwiaty i wychowania jest niezwykle rozleg³y.
Uwa¿am, ¿e zawsze bêdzie czas na podejmowanie no-
wych wyzwañ w tym zakresie. Jeœli chcemy wspólnie
sprostaæ trudowi nauczania i wychowania nigdy nie za-
braknie nam nowych obszarów do „zagospodarowania”.
Organizacje pozarz¹dowe powinny ca³y czas rozwijaæ
swoj¹ aktywnoœæ, szczególnie wœród dzieci i m³odzie¿y,
która potrzebuje szczególnej opieki, by uzyskaæ równy
start w doros³e ¿ycie. Mam tu na myœli dzieci i m³odzie¿
z rodzin o szczególnie ciê¿kiej sytuacji materialnej, m³o-
dych ludzi zagro¿onych patologiami spo³ecznymi czy te¿
niepe³nosprawnych.
– Co utrudnia wiêksz¹ i lepsz¹ wspó³pracê organiza-
cji pozarz¹dowych z instytucjami oœwiaty i wychowa-
nia w naszym kraju?
– S¹dzê, ¿e podstaw¹ zdefi-
niowania trudnoœci i prze-
zwyciê¿ania ich jest perma-
nentny dialog instytucji z or-
ganizacjami pozarz¹dowymi.
Obie strony powinny jasno
artyku³owaæ oczekiwania
wobec siebie i staraæ siê roz-
wi¹zywaæ trudnoœci. W ka¿-
dym œrodowisku bêd¹ poja-
wiaæ siê inne potrzeby i inne
problemy. Jeœli chodzi o Mi-
nisterstwo Edukacji Narodo-
wej i Sportu i organizacje,
wspó³pracuj¹ce w trakcie
spotkañ zdefiniowa³y g³ówne przeszkody wspó³pracy.
W przygotowywanym programie partnerstwa wypracowa-
liœmy sposoby ich niwelowania. W czasie wspomnianych
dyskusji uznano, ¿e poprawa wspó³pracy nast¹pi dziêki
wzmocnieniu wzajemnej informacji. W czasie wspomnia-
nych dyskusji uznano, ¿e poprawa wspó³pracy nast¹pi dziê-
ki wzmocnieniu wzajemnej informacji.
– W jakich kierunkach nale¿a³oby rozwijaæ i dosko-
naliæ wspó³pracê sektora z Ministerstwem Edukacji
Narodowej i Sportu w najbli¿szym okresie?
– Jak ju¿ wspomnia³em istotn¹ spraw¹ jest dialog insty-
tucji i organizacji pozarz¹dowych. Ministerstwo Eduka-
cji Narodowej i Sportu taki dialog prowadzi. Wynika z nie-
go, ¿e nale¿y zintensyfikowaæ wspó³pracê w zakresie roz-
woju wolontariatu i systemu zlecania zadañ publicznych.
– Jakie programy grantowe i dzia³ania w 2006 r. ME-
NiS planuje do realizacji z sektorem pozarz¹dowym?
– W roku 2006 Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu
bêdzie kontynuowa³o realizowane zadania w szczególnoœci
te, które bêd¹ wynika³y z Programu Partnerstwa. Odnosz¹c
siê do grantów, trudno jeszcze mówiæ dziœ coœ na ten temat
poniewa¿ nie rozpoczêto jeszcze prac nad przysz³orocznym
bud¿etem. Nale¿y jednak stwierdziæ, ¿e Ministerstwo Edu-
kacji Narodowej i Sportu bêdzie dofinansowywa³o zadania
zwi¹zane z organizacj¹ wypoczynku letniego dla dzieci i m³o-
dzie¿y oraz wypoczynek dla dzieci Polaków zamieszka³ych
poza granicami naszego kraju.
– Agresja w szko³ach – czy nie nale¿a³oby rozwa¿yæ
wprowadzenia do szkó³ funcji mediatora?
Henryk Go³êbiewski
ELBL¥SKIE STOWARZYSZENIE WSPIERANIA INICJATYW POZARZ¥DOWYCH
4
– Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu od kilku lat
dofinansowuje realizowane przez organizacje pozarz¹do-
we programy profilaktyczne dotycz¹ce agresji i przemo-
cy rówieœniczej w szkole. Program Pomost miêdzy dzie-
ciñstwem a doros³oœci¹ zosta³ opracowany przez inter-
dyscyplinarny zespó³ specjalistów zajmuj¹cych siê pro-
filaktyk¹ zachowañ ryzykownych wœród dzieci i m³odzie-
¿y.Zaadresowano go do uczniów gimnazjów, nauczycieli
i rodziców. Jego g³ównymi realizatorami s¹ nauczyciele
wspomagani w miarê potrzeb przez specjalistów. Oferta
ta przedstawia propozycjê uzupe³nienia podstawy progra-
mowej kszta³cenia ogólnego oraz wzmocnienia niektó-
rych jej obszarów (np. rozwijanie umiejêtnoœci ¿yciowych
uczniów przydatnych w rozwi¹zywaniu codziennych pro-
blemów czy edukacjê prawn¹ dla uczniów). Daje to mo¿-
liwoœæ rozszerzonych dzia³añ w ramach przyjêtego pro-
gramu wychowawczego gimnazjum. I co najwa¿niejsze,
pozwala zast¹piæ incydentalne akcje profilaktyczne sys-
tematyczn¹ prac¹.
– Jakie dzia³ania nale¿a³oby podj¹æ w tym kierunku
w œrodowiskach lokalnych ze strony wojewódzkich ku-
ratorów?
– Kurator oœwiaty sprawuj¹c nadzór pedagogiczny, wspo-
maga dyrektorów szkó³ i placówek w tworzeniu i wdra-
¿aniu programów wychowawczych oraz programów pro-
filaktyki problemów dzieci i m³odzie¿y poprzez przygo-
towanie we wspó³pracy z placówkami doskonalenia na-
uczycieli, propozycje szkoleñ dla dyrektorów szkó³ i pla-
cówek oraz nauczycieli zgodnie z potrzebami w tym za-
kresie. Kurator wspó³dzia³a z instytucjami wspomagaj¹-
cymi w zakresie diagnozowania jakoœci pracy szkó³ i pla-
cówek, w tym w obszarze wychowania i profilaktyki spo-
³ecznej, a tak¿e stwarza warunki finansowe i organizacyj-
ne do realizacji programu wychowania i programu profi-
laktyki problemów dzieci i m³odzie¿y.
– Czy sektor pozarz¹dowy wspólnie z dyrektorami jed-
nostek oœwiatowych nie powinien szerzej rozwijaæ dzia-
³añ pomocowych i edukacyjnych np. w pustych budyn-
kach w wolne soboty czy godziny popo³udniowe?
– Wykorzystanie budynków szkolnych do prowadzenia za-
jêæ edukacyjnych i pomocowych to pomys³ bardzo dobry.
Nale¿y pamiêtaæ, ¿e w³aœcicielami obiektów oœwiatowych
s¹ organy prowadz¹ce – urzêdy gmin, powiatów. Organi-
zacje pozarz¹dowe, które chc¹ realizowaæ takie zadania
powinny nawi¹zaæ rozmowy w tym zakresie w³aœnie
z przedstawicielami administracji samorz¹dowej.
– Czy organizacje pozarz¹dowe powinny szukaæ
wsparcia dla swych dzia³añ poza Ministerstwem Edu-
kacji Narodowej i Sportu?
– Uwa¿am, ¿e organizacje pozarz¹dowe powinny dobrze za-
poznaæ siê z zasadami Funduszu Inicjatyw Obywatelskich, który
w roku bie¿¹cym dysponuje kwot¹ 30 mln z³. Dziêki temu fun-
duszowi mo¿na przeprowadziæ wiele po¿ytecznych przedsiê-
wziêæ równie¿ z zakresu oœwiaty i wychowania. Pieczê nad Fun-
duszem sprawuje Rada Dzia³alnoœci Po¿ytku Publicznego, której
mam zaszczyt byæ cz³onkiem. Rada jest organem doradczym
Ministra Polityki Spo³ecznej. Zachêcam wszystkie organizacje
pozarz¹dowe do tego, by przypatrywa³y siê ró¿norodnym ini-
cjatywom upowszechnianym przez Radê, poniewa¿ s³u¿¹ one
znakomicie rozwojowi trzeciego sektora.
– Co przekaza³by Pan na zakoñczenie tego wywiadu
organizacjom?
– Warmia i Mazury to ta czêœæ naszego kraju, która od-
znacza siê ogromnymi walorami krajobrazowymi. Tkwi
w tym regionie du¿y potencja³. Mo¿e siê on staæ znanym
europejskim miejscem wypoczynku. By tak by³o, nale¿y
nie tylko myœleæ o rozwoju infrastruktury, ale tak¿e o po-
tencjale, który drzemie w dzieciach i m³odzie¿y, które
przejm¹ kiedyœ odpowiedzialnoœæ za losy kraju i tego wspa-
nia³ego regionu. Organizacje pozarz¹dowe powinny sku-
piæ swoje dzia³ania na tym, by dzieciom i m³odzie¿y po-
móc zapewniæ równy start w doros³e ¿ycie.
Zbigniew Zawadzki
KONKURS GRANTOWY
NORWESKI MECHANIZM FINANSOWY
I MECHANIZM FINANSOWANIA EUROPEJ-
SKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO
Norweski Mechanizm Finansowy finansuje 6 prioryte-
tów EOG przedstawionych poni¿ej oraz na zasadzie
pierwszeñstwa 4 dodatkowe:
– wdra¿anie przepisów z Schengen,
– ochrona œrodowiska, ze szczególnym uwzglêdnieniem
wzmocnienia zdolnoœci administracyjnych do wprowa-
dzania w ¿ycie odpowiednich przepisów istotnych dla
realizacji projektów inwestycyjnych,
– polityka regionalna i dzia³ania transgraniczne,
– pomoc techniczna przy wdra¿aniu acquis communau-
taire.
Mechanizm Finansowania EOG wspiera 6 podstawowych
obszarów:
– ochrona œrodowiska poprzez m.in. redukcjê zanieczysz-
czeñ i promowanie odnawialnych Ÿróde³ energii,
– promowanie zrównowa¿onego rozwoju poprzez lepsze
wykorzystanie i zarz¹dzanie zasobami,
– ochrona kulturowego dziedzictwa europejskiego, w tym
transport publiczny i odnowa miast,
– rozwój zasobów ludzkich poprzez m.in. promowanie
wykszta³cenia i szkoleñ, wzmacnianie w samorz¹dzie
i jego instytucjach potencja³u z zakresu administracji
lub s³u¿by publicznej, a tak¿e wspieraj¹cych go proce-
sów demokratycznych,
– opieka zdrowotna i opieka nad dzieckiem,
– badania naukowe.
Wnioski przyjmowane s¹ do koñca listopada br.
Szczegó³y na: www.eog.gov.pl
ELBL¥SKIE STOWARZYSZENIE WSPIERANIA INICJATYW POZARZ¥DOWYCH
5
EUROPEJSKI FUNDUSZ SPO£ECZNY W PRAKTYCE
(CZÊŒÆ I)
Jaros³aw Zarychta
Jak efektywna jest „polska droga” korzystania z EFS na tle pañstw starej „piêtnastki” UE,
zarówno z punktu widzenia systemu wdra¿ania, jak i jakoœci samych projektów.
Czy korzystamy z doœwiadczeñ tamtych krajów i wyci¹gamy wnioski?
Wdra¿anie obecnego okresu programowania funduszy
strukturalnych i Funduszu Spójnoœci w Polsce (2004–2006)
w³aœnie przekroczy³o pó³metek, spor¹ czêœæ dostêpnych pie-
niêdzy ju¿ zakontraktowano, wci¹¿ og³aszane s¹ nabory
wniosków w ramach wszystkich programów operacyjnych.
Dotyczy to tak¿e EFS: wdra¿anie Inicjatywy Equal wkro-
czy³o w decyduj¹c¹ fazê, w pe³nym toku b¹dŸ na ukoñcze-
niu jest wiele projektów w ramach SPO RZL
i ZPORR, sk³adane s¹ wnioski o wspó³finansowanie kolej-
nych. W proces zaanga¿owana jest olbrzymia liczba insty-
tucji-wnioskodawców, w tym przedstawicieli sektora poza-
rz¹dowego, który do tej pory nie mia³ nawet teoretycznego
dostêpu do takiej iloœci publicznych pieniêdzy. Przy okazji
powstaje ogromna „baza danych” doœwiadczeñ zwi¹zanych
z aplikowaniem i realizacj¹ tych przedsiêwziêæ, z których
czêœæ mo¿na nazwaæ (i byæ mo¿e pod takimi etykietami
znajd¹ siê w ró¿nego rodzaju publikacjach, które z ca³¹ pew-
noœci¹ powstan¹) „historiami sukcesu”, „dobrymi praktyka-
mi” czy projektami „ciekawymi”, inne – standardowymi,
a jeszcze inne – pora¿kami. Powstaje pytanie, jak efektyw-
na jest „polska droga” korzystania
z EFS na tle pañstw starej „piêtnast-
ki” UE, zarówno z punktu widze-
nia systemu wdra¿ania, jak i jako-
œci samych projektów. Jak – gdy
przyjdzie na to pora – wypadnie po-
równanie efektów wykorzystania
œrodków dostêpnych w ramach EFS
w Polsce i innych krajach zjedno-
czonej Europy?
Poni¿ej przedstawiono opis
wybranych aspektów i doœwiad-
czeñ zwi¹zanych z wdra¿aniem
Europejskiego Funduszu Spo³ecz-
nego, przede wszystkim w Wiel-
kiej Brytanii i Irlandii, zarówno
w obecnym, jak i poprzednim
okresie programowania funduszy
strukturalnych (1994–1999). Podano tak¿e przyk³ady kil-
ku projektów z innych krajów. Kto wie, mo¿e – póki jesz-
cze konkursy otwarte i pieni¹dze dostêpne – uda siê je
komuœ z powodzeniem wykorzystaæ?
Europejski Fundusz Spo³eczny
w Wielkiej Brytanii
1
W latach 1994–1999 Wielka Brytania otrzyma³a w ra-
mach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego 5402 milio-
nów euro. Blisko dwie trzecie tej kwoty zosta³o wykorzy-
stane na realizacjê narodowych programów szkoleniowych
i ró¿nego rodzaju dzia³añ wspieraj¹cych poszukiwanie
i znalezienie zatrudnienia przez ludzi m³odych, trwale bez-
robotnych i osoby z grup zagro¿onych wy³¹czeniem z ryn-
ku pracy (a wiêc dzia³añ objêtych „dawnym” Celem 3).
Wsparcie Funduszu skierowane by³o tak¿e na rozwój
spo³eczny i gospodarczy Irlandii Pó³nocnej, regionów
Merseyside i Highlands oraz Wysp Szkockich/Islands of
Scotland (dawny Cel 1); rozwój obszarów wiejskich (Cel 5b)
ELBL¥SKIE STOWARZYSZENIE WSPIERANIA INICJATYW POZARZ¥DOWYCH
[ Pobierz całość w formacie PDF ]