Pomiary elektr, Przepisy elektryczne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Mgr inż. Andrzej BoczkowskiStowarzyszenie Elektryków PolskichSekcja Instalacji i Urządzeń Elektrycznych26.07.2009 r.Przegląd i kontrola instalacji elektrycznych iinstalacji (urządzeń) piorunochronnych w budynkuObowiązek zapewnienia wymaganego stanu technicznego instalacji elektrycznychw budynku obciąża:- dostawcę energii elektrycznej w zakresie układów pomiarowo-rozliczeniowych,- właściciela lub zarządcę budynku w zakresie oprzewodowania, osprzętu, aparaturyrozdzielczej i sterowniczej, urządzeń zabezpieczających oraz uziemienia,- użytkownika lokalu w zakresie łączników instalacyjnych, gniazd wtyczkowych,bezpieczników topikowych, wyłączników nadprądowych, wyłączników ochronnychróżnicowoprądowych oraz odbiorników energii elektrycznej, stanowiących wyposażenielokalu.Do obowiązków właściciela lub zarządcy budynku, w zakresie utrzymania stanu technicznegoinstalacji elektrycznych, należy:- uczestnictwo w odbiorze technicznym instalacji po jej wykonaniu, rozbudowie, remoncielub naprawie,- uczestnictwo w kontroli okresowej, przy badaniu instalacji elektrycznych w zakresie stanusprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń iśrodkówochrony przeciwporażeniowej,rezystancji izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów,- sporządzanie planów kontroli okresowych, planów napraw i wymian, zamierzeńremontowych oraz zapewnienie pełnej realizacji tych planów,- systematyczna kontrola jakości prac eksploatacyjnych (robót konserwacyjnych),- zapewnienie realizacji zaleceń pokontrolnych, wydawanych przez upoważnione dokontroli organy nadzoru budowlanego,- przeprowadzanie doraźnej kontroli stanu technicznego instalacji elektrycznych, wprzypadku zaistnienia zagrożeniażycialub zdrowia użytkowników lokali, bezpieczeństwamienia iśrodowiska,- udział w pracach związanych z likwidacją skutków awarii i zakłóceń,- prowadzenie dokumentacji eksploatacyjnych instalacji elektrycznych,- bieżące działanie, zapewniające bezpieczeństwo użytkowania energii elektrycznej.Do obowiązków użytkownika lokalu, w zakresie utrzymania stanu technicznego instalacjielektrycznych należy:- udostępnianie lokalu dla wykonywania obowiązków obciążających właściciela lubzarządcę budynku,- w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości funkcjonowania instalacji elektrycznych,niezwłoczne powiadamianie właściciela lub zarządcy budynku o tym fakcie,1- utrzymywanie wymaganego stanu technicznego urządzeń elektrycznych w lokalu iprzestrzeganie zasad bezpiecznego użytkowania energii elektrycznej,- realizacja zaleceń pokontrolnych, określonych podczas oceny stanu technicznegoinstalacji elektrycznych obciążających użytkownika lokalu.Obowiązek zapewnienia wymaganego stanu technicznego instalacji (urządzeń)piorunochronnych w budynku, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy PN/E-05003, PN-IEC 61024 oraz PN-IEC 61312, obciąża właściciela lub zarządcę budynku.Obowiązkiem nałożonym na właściciela lub zarządcę budynku, wynikającym z ustawy PrawoBudowlane, jest użytkowanie budynku zgodnie z jego przeznaczeniem i wymaganiamiochronyśrodowiskaoraz utrzymywanie go w należytym stanie technicznym i estetycznym,a także poddawanie, w czasie jego użytkowania, okresowym kontrolom, polegającym nasprawdzeniu stanu sprawności technicznej i wartości użytkowej całego budynku, estetykibudynku oraz jego otoczenia.Kontrole w zakresie dotyczącym instalacji elektrycznych i piorunochronnych powinny byćprzeprowadzane okresowo:- co najmniej raz w roku, polegające na sprawdzeniu stanu technicznej sprawnościinstalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne lub niszczące działaniaczynników występujących podczas użytkowania budynku,- co najmniej raz na 5 lat, polegające na badaniu instalacji elektrycznych ipiorunochronnych, w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń iśrodkówochrony przeciwporażeniowej, rezystancji izolacji przewodów oraz uziemieńinstalacji i aparatów.Kontrolę stanu technicznego instalacji elektrycznych i piorunochronnych powinnyprzeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nadeksploatacją odpowiednich instalacji i urządzeń elektrycznych.Każda instalacja elektryczna, podczas montażu i/lub po jej wykonaniu, po każdejrozbudowie, remoncie, naprawie lub modernizacji i przebudowie, a przed przekazaniemdo eksploatacji oraz okresowo w czasie jej eksploatacji, powinna być poddanasprawdzeniom, czyli oględzinom, pomiarom i próbom. Zakres sprawdzeń odbiorczych iokresowych instalacji elektrycznych niskiego napięcia został określony w PolskiejNormie PN-HD 60364-6:2008I. Sprawdzanie odbiorcze1. OględzinyOględziny należy wykonać przed przystąpieniem do pomiarów i prób, zwykle przedwłączeniem zasilania instalacji. W zależności od potrzeb należy sprawdzić co najmniej:- sposób ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym,- występowanie przegród ogniowych i innychśrodkówzapobiegających rozprzestrzenianiusię ognia oraz ochrony przed skutkami działania ciepła,- dobór przewodów z uwagi na obciążalność prądową i spadek napięcia,- dobór i nastawienie urządzeń zabezpieczających i sygnalizacyjnych,- występowanie i prawidłowe umieszczenie właściwych urządzeń do odłączania izolacyjnegoi łączenia,2- dobór urządzeń iśrodkówochrony, właściwych ze względu na wpływy zewnętrzne,- prawidłowe oznaczenie przewodów neutralnych i ochronnych,- przyłączenie łączników jednobiegunowych do przewodów fazowych,- występowanie schematów, napisów ostrzegawczych lub innych podobnych informacji,- oznaczenie obwodów, urządzeń zabezpieczających przed prądem przetężeniowym,łączników, zacisków itp.,- poprawność połączeń przewodów,- występowanie i ciągłość przewodów ochronnych, w tym przewodów głównych idodatkowych połączeń wyrównawczych ochronnych,- dostępność urządzeń, umożliwiająca wygodną obsługę, identyfikację i konserwację.W zależności od potrzeb należy przeprowadzić, w miarę możliwości w następującejkolejności, wymienione niżej pomiary i próby.2. Pomiary i próby2.1. Próba ciągłość elektrycznej przewodówNależy wykonać próbę ciągłości elektrycznej:- przewodów ochronnych, w tym przewodów głównych i dodatkowych połączeńwyrównawczych ochronnych,- przewodów czynnych, występujących w obwodach odbiorczych ukształtowanych w formiepierścienia przyłączonego do jednego punktu obwodu zasilającego.Próbę ciągłości przewodów należy wykonać metodą techniczną lub miernikiem rezystancji.Zaleca się wykonywanie próby przy użyciuźródłaprądu stałego lub przemiennegoo napięciu od 4 V do 24 V w stanie bezobciążeniowym i prądem co najmniej 0,2 A.W przypadkach budzących wątpliwość co do skuteczności dodatkowych połączeńwyrównawczych ochronnych, należy sprawdzić, czy rezystancja R między równocześnieosiągalnymi częściami przewodzącymi dostępnymi i częściami przewodzącymi obcymispełnia następujący warunek:R≤ULIagdzie:ULnapięcie dotykowe dopuszczalne długotrwale,Iaprąd powodujący samoczynne zadziałanie urządzenia zabezpieczającego wwymaganym czasie.Układ do próby ciągłości elektrycznej przewodów i pomiaru rezystancji przewodówprzedstawiony jest na rysunku nr 1.3R=U1−U2−RLIOznaczenia: U1 - napięcie w stanie bezprądowym; U2 - napięcie pod obciążeniem; I - prądobciążenia; RL - rezystancja przewodów pomiarowych; T - transformator zasilający 150 VA;P - potencjometr regulacyjny; GSU – główna szyna uziemiająca; W - wyłącznikRys. 1.Układ do próby ciągłości elektrycznej przewodów i pomiaru rezystancjiprzewodów2.2. Pomiar rezystancji izolacji instalacji elektrycznejPodstawowym badaniem ochrony podstawowej jest pomiar rezystancji izolacji instalacjielektrycznej.Pomiar należy wykonywać, po wyłączeniu zasilania i odłączeniu odbiorników, miernikiem naprąd stały przy obciążeniu prądem 1 mA.Rezystancję izolacji należy mierzyć między przewodami czynnymi a przewodem ochronnym,przyłączonym do układu uziemiającego. Do celów tego pomiaru przewody czynne możnapołączyć razem.W pomieszczeniach, w których występuje zagrożenie pożarowe, pomiar rezystancji izolacjipowinien być wykonany między przewodami czynnymi. W takim przypadku rezystancjęizolacji należy mierzyć:- między kolejnymi parami przewodów czynnych,- między każdym przewodem czynnym a ziemią.Przewody ochronne PE i ochronno-neutralne PEN mogą służyć jako połączenie z ziemią.W przypadku gdy istnieje prawdopodobieństwo,żeograniczniki przepięć lub inne urządzeniamogą mieć wpływ na pomiar lub mogą się uszkodzić, takie urządzenia należy odłączyć przedwykonaniem pomiaru rezystancji izolacji. Jeżeli odłączenie takich urządzeń jest niemożliwe,wówczas napięcie pomiarowe dotyczące danego obwodu może być obniżone do 250 V d.c.,natomiast rezystancja izolacji powinna mieć wartość co najmniej 1 MΩ.4Minimalne wartości rezystancji izolacji i wymagane napięcia pomiarowe podane są w tablicynr 1.Tablica 1.Minimalne wartości rezystancji izolacji i wymagane napięcia pomiaroweNapięcie pomiarowe prądu stałegod.c.VSELV i PELVV2505001000Wymaganarezystancja izolacjiMΩ≥0,5≥1,0≥1,0Napięcie nominalne obwodudo 500 V włącznie, w tym FELVpowyżej 500 V2.3. Sprawdzenie ochrony za pomocą SELV, PELV, separacji elektrycznej lubnieuziemionych połączeń wyrównawczych miejscowychW przypadku ochrony za pomocą bardzo niskiego napięcia SELV,separację częściczynnych obwodu SELV od części czynnych innych obwodów i od ziemi należy sprawdzić,mierząc rezystancję izolacji. Zmierzone wartości rezystancji powinny być zgodne zwartościami podanymi w tablicy nr 1.W przypadku ochrony za pomocą bardzo niskiego napięcia PELV,separację częściczynnych obwodu PELV od części czynnych innych obwodów należy sprawdzić, mierzącrezystancję izolacji. Zmierzone wartości rezystancji powinny być zgodne z wartościamipodanymi w tablicy nr 1.W przypadku ochrony za pomocą separacji elektrycznej,separację części czynnychjednego obwodu od części czynnych innych obwodów i od ziemi należy sprawdzić, mierzącrezystancję izolacji. Zmierzone wartości rezystancji powinny być zgodne z wartościamipodanymi w tablicy nr 1.W przypadku ochrony za pomocą nieuziemionych połączeń wyrównawczychmiejscowych,należy mierzyć rezystancję izolacji między nieuziemionymi przewodamiochronnymi a ziemią. Zmierzone wartości rezystancji powinny być zgodne z wartościamipodanymi w tablicy nr 1.2.4. Pomiar rezystancji/impedancji izolacji podłóg iścianOchrona przy uszkodzeniu przez zastosowanie izolowania stanowiska wymagaprzeprowadzenia pomiarów rezystancji/impedancji izolacyjnych podłóg iścian.Rezystancja/impedancja izolacyjnych podłóg iścianw każdym punkcie pomiaru nie powinnabyć mniejsza niż:- 50 kΩ, jeżeli nominalne napięcie instalacji nie przekracza 500 V, lub- 100 kΩ, jeżeli nominalne napięcie instalacji przekracza 500 V.5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]