Pozłacanie drewna na pulmencie, ODK, Zarys technik sztuk plastycznych
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Pozłacanie drewna na pulmenciePozłotnictwo jest technikš znanš od starożytnoci i pomimo pewnych ewolucji i udogodnień, wprowadzanych na przestrzeni wieków, można powiedzieć, że złocenie drewna odbywa się zgodnie z wielowiekowš tradycjš. Najstarszymi przykładami pozłotnictwa sš egipskie dzieła sztuki, które lniš ciepłym blaskiem złota od dziesištek stuleci. Przez wieki pozłotnicy pracowali ze zmiennym natężeniem, zależnym od mody i panujšcych stylów, ale do dzi ich rzemiosło jest w cenie. Czy to magia złota, tego niezwykłego kruszcu, który alchemicy pragnęli pozyskać wszelkimi możliwymi metodami? Ponieważ jest ono tak cenne, do ozdabiania rzeb, mebli i innych drewnianych przedmiotów używa się jedynie płatków złota lub złota w proszku.Dla uzyskania matowej powierzchni pozłoty stosuje się technikę pozłacania na mikstionie, opisanš w innym artykule, natomiast jeli zależy nam na połysku, by złoto miało swój niepowtarzalny blask, odpowiednia będzie technika pozłacania na pulmencie. Jak wykonać pozłotę na pulmencie? Potrzebne będš odpowiednie narzędzia. Podobnie jak przy technice złocenia na mikstionie najpierw należy dobrze zagruntować i wyszlifować drewniane podłoże. Do tego niezbędne będš m.in.:- okršgły pędzel z twardej szczeciny do gruntowania i tapowania;- pędzel do płynnego gruntowania;- do szlifowania: papier cierny, pumeks naturalny w kamieniu, najlepiej twardy i ciężki, proszek pumeksowy, żelazko skrobakowe, namoczony skrzyp polny do szlifowania reliefów;- brzozowe drewienka do wygładzania trudno dostępnych powierzchni;- focza skórka do polerowania; gšbka do zbierania szlamu z gruntu;- japońska szpachla do zbierania gruntu z płaskich powierzchni.Narzędzia do nakładania złota płatkowego na pulmencie (opisane szerzej w artykule o złoceniu na mikstionie) to: poduszka skórzana, na której przycina się płatki złota, nóż pozłotniczy do przenoszenia płatków z ksišżeczki na poduszkę i do przycinania tych płatków, pędzel-chwytacz do przenoszenia płatków złota z poduszki na podłoże oraz gładziki kamienie do polerowania pozłoconej lub posrebrzonej powierzchni na połysk. W redniowieczu do polerowania stosowano hematyt (czyli krwawnik), w póniejszych wiekach szafir, szmaragd, rubin, topaz i granat. W XVIII wieku hematyt i jaspis. Obecnie pozłotnicy używajš do polerowania agaty.Już wiemy czym się wykonuje pozłotę, a teraz kilka słów o tym, jak pozłocić np. meble na połysk. Jeli przystępujemy do renowacji, należy najpierw usunšć brudnš lub popękanš pozłotę. Następnie gruntujemy podłoże. Masę gruntowš sporzšdza się z kleju skórnego (najlepiej rybiego lub króliczego) i wypełniacza czyli kredy (bolońska, szampańska, szlamowana) lub gipsu. Najpierw powlekamy drewno warstwš kleju o niskiej lepkoci, by je nasycić (powierzchnia powinna mieć półmatowy połysk) i pozostawiamy na 2 doby. Szczególnie zabezpieczamy przed odpadnięciem gruntu miejsca połšczeń elementów, które oklejamy papierem lub płótnem. Na tak przygotowane drewno nakładamy metodš tapowania warstwę goršcego gruntu. Po wyschnięciu nakładamy około 11 warstw gruntu również metodš tapowania, a ostatnia warstwa gruntu z większš ilociš kredy, tzw. oblewanie, ma wyrównać porowatš powierzchnię.Zagruntowanš powierzchnię mebla czy drewnianej rzeby należy wyszlifować najpierw na mokro - pumeksem po zwilżonej powierzchni, póniej na sucho papierem ciernym i na koniec wygładzić pędzlem szczeciniakiem, foczš skórkš, grubym materiałem lub zgniecionš kartkš. Gruntu nie można dotykać, bo mogš powstać przetłuszczenia, a nawet minimalne utrudniłyby przyklejanie płatków.Kolejny krok to przygotowanie pulmentu czyli spoiwa organicznego, którego głównym składnikiem sš tłuste glinki zwane bolusami. Samodzielne sporzšdzenie pulmentów nie jest proste, dlatego można zakupić gotowy pulment, który moczymy w wodzie destylowanej około 2 dni, następnie ucieramy go na płycie z kilku procentowym roztworem kleju lub białkiem i pozostawiamy na kilka dni. Wreszcie mamy pulment gotowy do użytku. Malujemy nim zagruntowanš powierzchnię 3-7 razy miękkim pędzlem i po wyschnięciu delikatnie polerujemy. Zabezpieczamy pulment przed kurzem, odciskami palców czy innymi zanieczyszczeniami.Mniej dowiadczeni pozłotnicy powinni zrobić próbę jakoci pulmentu na niewidocznej częci mebla. Jeli płatek złota dobrze przylega do pulmentu, przystępujemy do złocenia. Pulment należy zwilżyć 40 % roztworem alkoholu etylowego. Nożem pozłotniczym przenosimy płatek złota z ksišżeczki na poduszkę skórzanš lub przykładamy poduszkę do płatka złota, wygładzamy go i przycinamy do żšdanej wielkoci. Nanosimy miękkim pędzlem odrobinę zwilżacza i za nim wyschnie nakładamy pędzlem-chwytaczem płatek złota. Pędzel ten warto przed uchwyceniem płatka potrzeć o czoło lub dłoń, aby lekko go natłucić. Płatki układa się obok siebie na zakładkę 2 mm i dociska pędzlem lub watkš. Po wyschnięciu pulmentu, co trwa od pół godziny do 3 godzin, można przystšpić do polerowania złota gładzikiem agatowym. W ten sposób uzyskujemy pięknie połyskujšcš złotš powierzchnię. Można jš zmatowić roztworem spirytusu, słabego kleju lub innymi rodkami.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]