Podstawy Systemów Jakości, Politechnika Rzeszowska, zarzadzanie jakoscia i produkcja
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Podstawy systemów jakości
Dokumentowanie systemów jakości
Interpretacja wymagań zawartych
w normie ISO 9001:2000
Wydanie 4
Opracował:
Dr inż. Jerzy Ścierski
TARNOWSKIE GÓRY
wrzesień 2004r
Wszelkie prawa zastrzeżone.
Niniejszego dokumentu, lub jego części nie wolno powielać w żadnej formie,
ani przekazywać za pomocą jakichkolwiek nośników elektronicznych lub mechanicznych
bez pisemnej zgody autora.© Copyright Jerzy Ścierski 2004
Spis treści
Wydanie 4
Strona 2 z 50
ROZDZIAŁ 1
WPROWADZENIE DO SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Systemy jakości znane dzisiaj jako systemy oparte o wymagania norm ISO
serii
9000 swój początek wywodzą z norm wojskowych (Military Standards) wprowadzonych do
stosowania w Stanach Zjednoczonych w 1959r. Normy te zostały wydane w Wielkiej
Brytanii przez BSI (British Standard Institution) w wersji cywilnej pod numerem BS 5750.
Wspomniana norma brytyjska obejmowała obszar
sterowania jakością
Zestawienie
amerykańskich i pochodnych norm wojskowych i cywilnych opartych o te standardy
zestawiono w tablicach 1 i 2.
Tablica 1
Wykaz norm wojskowych i cywilnych, które poprzedzały normy ISO serii 9000.
Nr normy
TYTUŁ
USA
ANSI/ASQC Q1-
1986
A standard that deals with the assessment of contractors
ANSI Z1,4 Cywilna wersja MIL - STAD – 105D
MIL-Q-9858A Opublikowano w 1959r, jest standardem wojskowym
dotyczącym systemów jakości. Jest on ojcem wszystkich
wojskowych i cywilnych systemów jakości NATO i ISO dla
systemów jakości dostawców, które od tamtego czasu były
opracowane. Obecna wersja pochodzi z 1963r.
MIL - STD -105D Military set of attribute sampling inspection plans.
AUSTRALIA
AS 1892 do 1823 Standardy cywilne bardzo zbliżone do BS 5750
KANADA
Z 299
Standard cywilny, który dla Kanady jest w przybliżeniu
ekwiwalentem BS 5750. Wyjątkiem jest to, że posiada 4
systemy
ISO 9000
Posiada 3 poziomy systemu jakości
NATO mil.
AQAP serie
US military
MIL-Q-9858A; MIL - STD - 105D
UK civil
BS 308; BS 5179; BS 5750; BS 6001; BS 6143
1
ISO International Organization for Standardization (Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna)
2
Terminy sterowanie jakością, zapewnienie jakości oraz zarządzanie jakością zostały szczegółowo omówione w
rozdziale 2.
Wydanie 4
Strona 3 z 50
US civil ANSI/ASQC; Q1 -1986; ANSI Z 1.4.
Australiian civil Z 299
Tablica 2
Normy o wysokiej zgodności z normami serii ISO 9000
SYSTEMY ZAPEWNIENIA
JAKOŚCI
BS 5179; BS 5750; AQAP Seria; MIL - Q - 9858A;
ISO serii 9000; AS 1821 do 3; Z 299;
PLANY KONTROLI (Attribute
sampling inspection plans)
Def 131A; BS6001; MIL - STD - 105D; ANSI Z1.4
GRUPOWANIE WG KLAS
(By class gruping)
UK Military; 05-21 series; Def 131A; DG7A
W 1974r, w ramach Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej - ISO, powołano
Komitet Techniczny ISO/TC 176
Zarządzanie jakością
– podkomitet SC 2
Systemy jakości
,
którego zadaniem było przygotowanie norm międzynarodowych dotyczących
zapewnienia
jakości
. Prace nad pierwszym wydaniem norm ISO 9001 do 9003 zakończono w 1987r.
Normy te zrobiły niebywałą karierę i zaczęły być powszechnie stosowane w świecie. W
Polsce pierwsze systemy jakości zaczęto budować w organizacjach z początkiem lat 90-
tych i z reguły w okresie tym trud ten podejmowały duże organizacje. Normy te dotyczyły
zapewnienia jakości, a więc stanowiły część zarządzania jakością i były ukierunkowane na
zapewnienie zaufania, że wymagania dotyczące jakości będą spełnione
.
Podstawowym zarzutem stawianym pierwszemu wydaniu norm ISO serii 9000, było
to, że systemy jakości budowane zgodnie z wymaganiami w nich zawartymi są
zbiurokratyzowane. Dalsze prace Komitetu Technicznego ISO/TC 176 doprowadziły do
pierwszej nowelizacji tych norm. Znowelizowane normy ISO 9001/2/3, wraz z normami
wspomagającymi zawierającymi wytyczne
wprowadzono w latach 1993 do 1995.
3
Normami tymi były następujące normy ISO 8402:1994 (PN-ISO 8402 1996)
Systemy zapewnienia jakości.
Terminologia.
, ISO 9000-1:1994 Normy dotyczące zarządzania jakością – Arkusz 1: Wytyczne wyboru i stosowania.,
ISO 9000-2:1994 Normy dotyczące zarządzania jakością – Arkusz 2: Ogólne wytyczne stosowania norm ISO 9001, ISO
9002 oraz ISO 9003., ISO 9000-3:1994 Normy dotyczące zarządzania jakością – Arkusz 3: Wytyczne dotyczące
stosowania normy ISO 9001 podczas opracowywania, dostarczania i obsługiwania oprogramowania., ISO 9000-4:1994
Normy dotyczące zarządzania jakością – Arkusz 4: Przewodnik do zarządzania programem niezawodności., ISO
9004:1994 Zarządzanie jakością i elementy systemu jakości – Arkusz 1: Wytyczne., ISO 9004:1994 Zarządzanie
jakością i elementy systemu jakości – Arkusz 2: Wytyczne dla usług, ISO 9004:1994 Zarządzanie jakością i elementy
systemu jakości – Arkusz 3: Wytyczne dla materiałów przetwarzanych.
Wydanie 4
Strona 4 z 50
BS 5770
1979-1987
Sterowanie
jakością
ISO 9001/2/3
1987-2000
Zapewnienie
jakości
ISO
9001:2000
Zarządzanie
jakością
RYSUNEK 1
Standardy jakości
Zatwierdzenie do stosowania dokumentów zawierających wymagania (normy ISO
9001, ISO 9002 oraz ISO 9003) miało miejsce w roku 1994. Wybór normy, wg której
budowano system zapewnienia jakości wynikał z zakresu działalności prowadzonej przez
organizację
I tak norma ISO 9001:1994
Systemy jakości – Model zapewnienia jakości w
projektowaniu, pracach rozwojowych, produkcji, instalowaniu i serwisie
obejmował
najszerszy zakres działalności organizacji obejmujący obok produkcji również działalność
projektową i rozwojową. Norma ISO 9002:94
Systemy jakości – Model zapewnienia jakości
w produkcji, instalowaniu i serwisie.
miała zastosowanie w organizacjach w których
prowadzono jedynie działalność wytwórczą
,
natomiast norma ISO 9003:94
Systemy
4
15 grudnia 2000 roku wprowadzono kolejną nowelizację norm ISO zawierających wymagania dotyczące systemu
jakości. Pozostawiono jednak trzy letni okres przejściowy, w których organizacje mogą stosować i certyfikować system
jakości zgodny z wymaganiami norm z roku 1994, lub wg wymagań nowej normy z roku 2000. Okres przejściowy
kończy się 14 grudnia 2003r i wszelkie certyfikaty wydane w okresie 15 grudnia 2000r i 14 grudnia 2003r tracą swoją
ważność.
Wydanie 4
Strona 5 z 50
[ Pobierz całość w formacie PDF ]