Politechnika Białostocka - 01 - Zajęcia wprowadzające.Zasady BHP.Czytanie symboli graficznych ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Politechnika Białostocka
Wydział Mechaniczny
Instrukcja do zajęć laboratoryjnych
Temat ćwiczenia
:
Zajęcia wprowadzające. Zasady BHP.
Czytanie symboli graficznych elementów
pneumatycznych. Zasady rysowania
schematów pneumatycznych układów
sterowania.
Numer ćwiczenia: 1
Laboratorium z przedmiotu:
Napędy płynowe
Kod:
Opracował: mgr inż. Tomasz Huścio
mgr inż. Tomasz Kuźmierowski
Białystok 2004
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z opracowywaniem oraz sposobem czytania
schematów układów napędu i sterowania pneumatycznego.
Zakres ćwiczenia:
1.
Zapoznanie się z symbolami graficznymi elementów pneumatycznych
2.
Zasady rysowania schematów układów pneumatycznych
3.
Oznaczenia elementów na schematach pneumatycznych
4.
Wykonanie sprawozdania z ćwiczenia.
Sprawozdanie powinno zawierać:
1.
Imiona, nazwiska, kierunek i rok studiów członków zespołu.
2.
Temat ćwiczenia.
3.
Datę wykonania ćwiczenia.
4.
Treść zadania.
5.
Schematy pneumatycznych układów sterowania dla podanych zadań kontrolnych.
6.
Opis działania + cyklogram pracy samodzielnie opracowanych schematów,
7.
Uwagi i spostrzeżenia.
Wymagania BHP pracy przy stanowiskach z tablicami montażowymi
Nie przekraczać wartości ciśnienia zasilającego
p
z
=
0 ÷
4
0
MPa
.
Zabronione jest jakiekolwiek manipulowanie pokrętłem zaworu redukcyjnego
umiejscowionego w zespole przygotowania powietrza.
W przypadku samoczynnego odłączenia przewodu z gniazda dowolnego elementu układu
należy natychmiast odłączyć dopływ sprężonego powietrza do układu.
1. Wprowadzenie
Przy opracowywaniu oraz czytaniu schematów układów napędu i sterowania
pneumatycznego niezbędna jest znajomość symboli graficznych, oznaczeń elementów
pneumatycznych oraz zasad rysowania schematów układów pneumatycznych.
Wytyczne stosowania symboli graficznych, budowę symboli podstawowych i zasady
rysowania symboli funkcjonalnych określono w normie PN-ISO 1219-1:1994 – „Napędy
i sterowania hydrauliczne i pneumatyczne – Symbole graficzne i schematy układów – Arkusz
1: Symbole graficzne”. Główne zasady rysowania schematów układów hydraulicznych
i pneumatycznych z użyciem symboli graficznych z ISO 1219-1 określono w normie PN-ISO
1219-2:1998 – „Napędy i sterowania hydrauliczne i pneumatyczne – Symbole graficzne
i schematy układów – Arkusz 2: Schematy układów”. Arkusz ten zawiera także przykłady
schematów układów.
2. Symbole graficzne elementów pneumatycznych
Symbole graficzne wybranych elementów pneumatycznych, stosowane na schematach
układów pneumatycznych, zestawiono w tabelach od 1 do 6.
W tabeli 1 przedstawiono symbole graficzne elementów przygotowania sprężonego
powietrza dostarczanego do układów pneumatycznych.
Symbol
Określenie
Symbol
Określenie
sprężarka
źródło ciśnienia
filtr ze spustem kondensatu
manometr
zawór redukcyjny
smarownica
Zespół przygotowania sprężonego powietrza
symbol szczegółowy
symbol uproszczony
Tab. 1. Symbole graficzne elementów przygotowania sprężonego powietrza
W tabeli 2 przedstawiono symbole graficzne podstawowych elementów
pneumatycznych.
Symbol
Określenie
Symbol
Określenie
przewód roboczy, zasilania
sterowania, elektryczny
przewód sygnału sterowania
połączenie przewodów
skrzyżowanie przewodów
przewód zamknięty
obrys zwartej konstrukcji
odpowietrzanie
pojemność pneumatyczna
Tab. 2. Symbole graficzne podstawowych elementów pneumatycznych
Zestawienie symboli graficznych najczęściej używanych siłowników pneumatycznych
podano w tabeli 3.
Symbol
Określenie
Siłownik jednostronnego działania pchający,
powrót tłoka pod działaniem siły zewnętrznej
Siłownik jednostronnego działania pchający,
powrót tłoka pod działaniem sprężyny
Siłownik jednostronnego działania ciągnący,
powrót tłoka pod działaniem sprężyny
Siłownik dwustronnego działania
z jednostronnym tłoczyskiem
Siłownik dwustronnego działania
z dwustronnym tłoczyskiem
Siłownik dwustronnego działania
z obustronną amortyzacją
Siłownik dwustronnego działania
z nastawianą obustronną amortyzacją
Tab. 3. Symbole graficzne podstawowych siłowników pneumatycznych
W tabeli 4 przedstawiono symbole graficzne podstawowych zaworów rozdzielających
(rozdzielaczy). Poszczególne kwadraty symbolu rozdzielacza oznaczają położenia elementu
sterującego (stan zaworu rozdzielającego). Liczba przyłączy dochodzących do kwadratu
określa liczbę dróg zaworu rozdzielającego. Linie wewnątrz kwadratów wskazują połączenie
między przyłączami, strzałki – kierunek przepływu powietrza. Wylot powietrza do atmosfery
oznacza się za pomocą trójkąta.
Symbol
Określenie
dwudrogowy dwupołożeniowy 2/2
normalnie zamknięty
dwudrogowy dwupołożeniowy 2/2
normalnie otwarty
trójdrogowy dwupołożeniowy 3/2
normalnie zamknięty
trójdrogowy dwupołożeniowy 3/2
normalnie otwarty
czterodrogowy dwupołożeniowy 4/2
pięciodrogowy dwupołożeniowy 5/2
trójdrogowy trójpołożeniowy 3/3
położenie środkowe odcięte
Tab. 4. Symbole graficzne najczęściej używanych zaworów rozdzielających
Rodzaje sterowania zaworów rozdzielających, rysowane w dowolnym dogodnym
położeniu, prostopadle do skrajnych ścianek prostokąta symbolu rozdzielacza, przedstawiono
w tabeli 5.
Symbol
Określenie
Symbol
Określenie
Siłą mięsni, symbol ogólny, bez
wskazania sposobu sterowania
rolka (dwa kierunki działania)
przycisk wciskany
rolka (jeden kierunek działania)
dźwignia
strumień napełniający (pneumatycznie
przez wzrost ciśnienia)
pedał
strumień opróżniający (pneumatycznie
przez spadek ciśnienia)
popychacz
elektromagnes
sprężyna
elektropneumatycznie (dwustopniowo)
Tab. 5. Symbole graficzne sterowania zaworami
[ Pobierz całość w formacie PDF ]