polski pp, Technikum elek, matura
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Centralna Komisja Egzaminacyjna
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.
WPISUJE ZDAJĄCY
Miejsce
na naklejkę
z kodem
KOD
PESEL
dysleksja
EGZAMIN MATURALNY
Z JĘZYKA POLSKIEGO
POZIOM PODSTAWOWY
MAJ 2010
Instrukcja dla zdającego
1.
Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron.
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2.
Rozwiązania zadań zamieść w miejscu na to
przeznaczonym.
3.
Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4.
Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5.
Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.
6.
Możesz korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny
i słownika ortograficznego.
7.
Na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej
naklejkę z kodem.
8.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Czas pracy:
170 minut
Liczba punktów
do uzyskania: 70
Część I – 20 pkt
Część II – 50 pkt
MPO-P1_1P-102
2
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
Część I – rozumienie pisanego tekstu
Przeczytaj uważnie tekst, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj
tylko na podstawie tekstu i tylko
własnymi słowami
– chyba że w zadaniu polecono inaczej.
Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszona/y. W zadaniach zamkniętych wybierz tylko
jedną z zaproponowanych odpowiedzi.
Internet – śmietnik czy sezam kultury?
1.
Odpowiedź na tak postawione pytanie zależy głównie od osobistych doświadczeń
i przekonań. Postaram się pokazać, że Internet może być co najmniej sezamem, że jest
zupełnie nowym jakościowo medium, nie mającym analogii wśród znanych dotychczas
technik komunikowania się. Wielki potencjał Internetu może uruchomić każdy, pod
warunkiem że wie, jak to uczynić. Kto zainwestuje nieco wysiłku, znajdzie klucz do wrót
sezamu. Kto oczekuje, że sieć będzie automatem do czynienia cudów, utonie w śmietniku
zbędnych informacji.
2.
Zdemaskujmy kilka nieprawdziwych stereotypów. Na przykład, że w Internecie
nie sposób odróżnić treści wartościowych od chłamu. To prawda, że równie łatwo dotrzeć
do witryny szarlatanów, którzy rozsiewają nieprawdziwe informacje, jak i do witryny
Biblioteki Kongresu Stanów Zjednoczonych, gdzie jakość informacji gwarantuje powaga
instytucji. Tak więc choć każdy może w Internecie publikować, to nie każdą informację
powinniśmy czytać. Przy wyborze książek kierujemy się znajomością autora,
rekomendacjami recenzentów, instytucjonalnymi afiliacjami. Podobnie powinniśmy
zachowywać się w Internecie. Możemy mieć pewność, że witryna Watykanu jest dobrym
miejscem, by znaleźć źródłowe materiały dotyczące nauki społecznej Kościoła, a witryna
FBI, by poznać listę najgroźniejszych przestępców. Tylko zupełny nowicjusz lub analfabeta
będzie szukał podobnych wiadomości w miejscach firmowanych przez nieznane osoby
lub instytucje. Umiejętność krytycznej analizy źródeł obowiązuje tak samo w świecie
realnym, jak w cyberprzestrzeni.
3.
Ta sama zasada jest dobrą odpowiedzią na inną obawę: że treść w Internecie jest
nietrwała, bo nie wiąże jej żaden materialny czynnik. Znowu błąd w założeniach: gwarancją
trwałości informacji internetowej są, tak jak w przypadku jakości, instytucje. Przysłowiowy
Kowalski może założyć dziś witrynę, która po miesiącu przestanie istnieć. Biblioteka
Kongresu będzie istnieć jeszcze bardzo długo, a tym samym i jej zasoby internetowe. Jeszcze
inna obawa wynika ze statystycznej konstatacji, że zdecydowana większość zasobów sieci
jest angielskojęzyczna, przez co Internet staje się narzędziem wynarodowienia,
macdonaldyzacji itp. Trudno o błędniejsze przekonanie. To fakt, że większość witryn operuje
językiem angielskim. Ale i tak zostają jeszcze miliony innych miejsc, gdzie królują języki
narodowe. Dla wielu mniej ekspansywnych a ciekawych kultur Internet stał się wręcz szansą
na globalną prezentację. Kto umie szukać, znajdzie perełki.
4.
Oto przykład. Andy Warhol, ikona kultury pop, kojarzy się wszystkim ze Stanami
Zjednoczonymi. Tam się urodził i tworzył. Jeśli wpiszemy w okienku wyszukiwarki hasło
Warhol, otrzymamy dziesiątki angielskojęzycznych stron poświęconych temu artyście.
Gdy jednak ograniczymy wyszukiwanie do języka słowackiego, to nagle odkryjemy zupełnie
inną rzeczywistość związaną z Warholem, a właściwie Andrijem Warholą. Okaże się,
że w Medzilaborcach stoi wielkie muzeum poświęcone rusińskiej rodzinie Warholów, która
pochodziła z pobliskiej wsi Mikova. Dowiemy się wielu innych ciekawych szczegółów, które
mogą pomóc w lepszym zrozumieniu fenomenu Andy’ego (np. relacje między jego sztuką
a malarstwem ikonowym).
5.
Internet bardziej niż McDonalda przypomina mi mityczną Bukowinę, obszar,
w którym żyło z sobą wiele kultur, a dzieci w szkole mówiły pięcioma językami: po polsku,
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
3
ukraińsku, rumuńsku, niemiecku, żydowsku. To bogactwo otwiera się przed każdym,
kto zainwestuje, by poznać gramatykę Internetu i języki innych kultur. Dociekliwy,
interesujący się problematyką środkowoeuropejską, może dziś za pomocą Internetu
przeprowadzić codziennie prasówkę, podczas której przeczyta najważniejsze artykuły
z głównych tytułów prasy rosyjskiej, ukraińskiej, słowackiej, węgierskiej, rumuńskiej.
Leniwy zadowoli się angielskojęzycznym McDonaldem. Jest więc Internet raczej tyglem,
w którym kultury się spotykają, tu, dzięki właściwościom komunikacyjnym tego medium,
następuje ich konfrontacja. Jest to jednak starcie w przestrzeni symbolicznej, nie musi mieć
(choć jak najbardziej może) charakteru wyniszczającego. Dialog może wzbogacać wszystkich
uczestników.
6.
Internet to znacznie więcej niż tylko sezam. Ta metafora jest zbyt statyczna, pasywna,
podkreśla tylko jedną składową. Sądzę, że znacznie lepiej oddaje istotę tego medium metafora
klasycznego bazaru, takiego jaki od setek lat istnieje np. w Samarkandzie. Na bazarze
nie tylko się handluje. To także miejsce spotkań, gdzie przychodził mędrzec Awicenna
i kpiarz Hodża Nasreddin. Na bazarze się plotkuje, kłóci, a gdzieś w zaułku nawet chwyta
za bary. Dla nieobeznanego z „ekologią” bazaru obserwatora z zewnątrz miejsce takie wydaje
się czystym chaosem. Obserwatorowi wnikliwemu bazar odsłania bogactwo relacji, znaczeń,
treści. Bazar, jak Internet, jest samym życiem.
7.
Analizując medialny i treściowy wymiar Internetu, nie powinniśmy zapominać
o technice. Metody korzystania z sieci zależą nie tylko od umiejętności użytkownika,
ale w również w dużym stopniu od techniki. Jednym z kierunków rozwoju Internetu jest
tzw. sieć semantyczna. Każdy, kto korzysta ze współczesnych wyszukiwarek, wie, że są one
bezmyślne. Wyrzucają odpowiedzi bez analizy kontekstu niezbędnego dla pytania. Sieć
semantyczna ma być obdarzona czymś w rodzaju inteligencji. Odpowiedni system
indeksowania treści i jej informatycznej reprezentacji ma doprowadzić do tego, że komputer
będzie umiał odróżnić, czy pytającemu o „króla” chodzi o nazwisko, głowę państwa czy też
zwierzę. W rezultacie pula odpowiedzi będzie zawężona.
8.
Intensywnie poszukuje się nowych sposobów prezentacji treści. Trwają prace nad
wzbogaceniem interfejsu o dodatkowy, trzeci wymiar. Trójwymiarowe przeglądarki
i wyszukiwarki plastyczniej będą organizować treść, a przestrzenne odniesienia na pewno
ułatwią poruszanie się w informacyjnym gąszczu. Spodziewać się również można
wzbogacenia komputerów i sieci o dodatkowe zmysły: słuchu, dotyku. To już tylko kwestia
czasu, kiedy będziemy wydawać polecenia komputerom głosem, a już w tej chwili istnieją
„myszy”, które przez odpowiednie drgania oddziałują na zmysł dotyku (łatwo sobie
wyobrazić znaczenie tego wynalazku podczas wirtualnych zakupów, kiedy niezwykle ważna
jest np. faktura materiału).
9.
Internet będzie niewątpliwie coraz przyjaźniejszy, kryjąca się w nim technika ułatwi
życie nawet niedoświadczonym użytkownikom. Nie spodziewajmy się jednak cudów. Aby
wydobyć z sieci jej prawdziwe bogactwo, trzeba wiele zainwestować. Tak samo jak podczas
podróży w rzeczywistym świecie, w którym możemy jeździć do różnych krajów,
ale mieszkać w hotelach sieci Marriott, jeść w restauracjach McDonald’s i mówić tylko
po angielsku. Uznamy wówczas, że świat się zamerykanizował. Otwierając się na lokalne
kultury i podejmując trud ich zrozumienia, dojdziemy do innych wniosków. Tak samo jest
w cyberprzestrzeni.
Na podstawie: Edwin Bendyk
Internet – śmietnik czy sezam kultury?
, wykład w ramach
konwersatorium
Życie w okablowanym społeczeństwie/Komputer – Kultura – Człowiek w XXI wieku
,
Centrum Sztuki Współczesnej 2001
4
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
Zadanie 1.
(1 pkt)
Wyjaśnij, dlaczego odpowiedź na postawione w tytule artykułu pytanie uzależniona jest
według autora od osobistych doświadczeń i przekonań?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 2.
(2 pkt)
Z akapitu 2. wybierz słowa, którymi można zastąpić poniższe określenia Internetu.
śmietnik
– ...........................................................................
sezam kultury – ...........................................................................
Zadanie 3.
(1 pkt)
W akapicie 2. czytamy:
Podobnie powinniśmy zachowywać się w Internecie
. Podaj
słowo
,
które najlepiej określa charakter tego zachowania.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 4.
(2 pkt)
Wymień
trzy
według autora nieprawdziwe stereotypy dotyczące Internetu, które w swoim
artykule przedstawia i demaskuje.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 5.
(1 pkt)
Akapit poświęcony Andy’emu Warholowi jest przykładem dla wcześniej sformułowanej tezy.
Zacytuj ją.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 6.
(1 pkt)
Co stanowi o podobieństwie akapitów 5. i 6.?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
5
Zadanie 7.
(1 pkt)
W akapicie 5. autor dzieli użytkowników Internetu na dociekliwych i leniwych. W czym
dostrzega różnicę między nimi?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 8.
(1 pkt)
Zdaniem autora istotę Internetu najlepiej oddaje metafora bazaru (akapit 6.). Wyjaśnij
dlaczego?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9.
(1 pkt)
Na podstawie akapitu 7. wyjaśnij, co oznacza określenie:
sieć semantyczna.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 10.
(2 pkt)
W akapicie 8. autor pisze o intensywnie poszukiwanych nowych sposobach prezentacji treści
w Internecie. Wymień dwa.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 11.
(1 pkt)
Hotele sieci Marriott, restauracje McDonald’s i język angielski to według autora symbole
A.
otwarcia na lokalne kultury.
B.
amerykanizacji kultury.
C.
konfrontacji różnorodnych kultur.
D.
współczesnej kultury europejskiej.
Zaznacz poprawną odpowiedź.
Zadanie 12.
(2 pkt)
O jakiej analogii między rzeczywistym światem i cyberprzestrzenią pisze autor w ostatnim
akapicie tekstu?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
[ Pobierz całość w formacie PDF ]