Polski2009-arkusz-ZR, Szkoła, J. polski, Matura
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Miejsce na identyfikacj´ szko∏y
ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY
Z OPERONEM
J¢ZYK POLSKI
POZIOM ROZSZERZONY
LISTOPAD
ROK 2009
Czas pracy 180 minut
Instrukcja dla zdajàcego
1. Sprawdê, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 8 stron.
Ewentualny brak zg∏oÊ przewodniczàcemu zespo∏u nadzo-
rujàcego egzamin.
2. Rozwiàzania zadaƒ zamieÊç w miejscu na to przeznaczo-
nym.
3. Pisz czytelnie. U˝ywaj d∏ugopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nieu˝ywaj korektora, a b∏´dne zapisy wyraênie przekreÊl.
5. Pami´taj, ˝e zapisy w brudnopisie nie podlegajà ocenie.
6. Mo˝esz korzystaç ze s∏ownika poprawnej polszczyzny
i s∏ownika ortograficznego.
Za napisanie
wypracowania
mo˝na otrzymaç
∏àcznie
40 punktów
˚yczymy powodzenia!
Wpisuje zdajàcy przed rozpocz´ciem pracy
PESEL ZDAJÑCEGO
KOD
ZDAJÑCEGO
Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.
Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadaƒ przez
dyrektorów szkó∏ bioràcych udzia∏ w programie Próbna Matura z OPERONEM.
J´zyk polski. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Tworzenie tekstu w∏asnego w zwiàzku z tekstem literackim zamieszczonym w arkuszu.
Wybierz temat i napisz wypracowanie nie krótsze ni˝ trzy strony (oko∏o 250 s∏ów).
Temat 1:
Rola nawiàzaƒ do twórczoÊci Leopolda Staffa w
Kwiatach polskich
Juliana Tuwima.
Opracuj temat, dokonaj analizy i interpretacji obu utworów.
Julian Tuwim,
Kwiaty polskie
(fragment)
Przede mnà ksià˝ka. Lecz ju˝ inna.
Wiersze, od których nie potrafi´
Oderwaç si´ od dwóch lat prawie,
Ksià˝ka – rozpaczy mojej winna,
Rozkoszy, smutku i zachwytu,
Âmiej´ si´ nad nià, wzdycham, p∏acz´,
Ksià˝ka – nowina pe∏na mitów
I starych s∏ów, i nowych znaczeƒ.
Tytu∏ (litery sà czerwone):
„Wybór poezji”. Fotografia
Autora w profil nam przedstaffia:
Wysokoczo∏y i brodaty,
Z opuszczonymi w dó∏ oczyma,
Ksià˝k´ – czy r´k´ na niej – trzyma,
Za nim, w wazonie, mgliste kwiaty.
Czytam, po stokroç ju˝ czytane,
Strofy liÊciami przeplatane.
[…]
Czytam: „Poezja starych studni” – –
Tak, to poezja: gdy g∏os dudni
W ch∏odnym, spleÊnia∏ym mroku studni;
I to poezja: martwy zegar – –
Milczenie, Êmierç, a czas ubiega.
Strych, nieme skrzypce, ju˝ bez grajka – –
I one martwe, jak ten zegar:
Sà, ale pieʃ si´ nie rozlega.
Rupiecie strychów – marnoÊç, marnoÊç,
Znieruchomienie i umar∏oÊç…
„Ksi´ga, gdzie niezapominajka
Drzemie” – znów martwoÊç, zaprzestanie,
Jak zegar, skrzypce: bezruch, trwanie. – –
Dzieciƒstwo, pe∏ne snów, oniemieƒ…
Znam to. Przychodzi chwila czasem,
Gdy znu˝´ si´ ha∏asem gwarów
I nagle czuj´, jak na ziemi´
Âmierç spada. Os∏upia∏y, drzemi´ – –
… „By∏y dzieciƒstwu memu lasem
Czarów… Zbiera∏em zardzewia∏e
Klucze” – – I znów rupiecie, graty,
Jak zegar, skrzypce, ksi´ga, kwiaty
I strych, i studnia – wszystko stare,
Skazane Êmierci na ofiar´;
2
J´zyk polski. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Tak od zarania do staroÊci
Trwa niszczycielskiej mocy poÊcig
(I to poezja? Jak latarki
Magicznej cuda na tapecie?).
Wszystko jak ja: motyle, marki,
Odjazdy w wszystkie Êwiata cz´Êcie,
Sen niedorzeczny… sen jak szcz´Êcie…
Jak on wie wszystko, ten czarodziej…
We Lwowie? Nie. To by∏o w ¸odzi.
To by∏o wsz´dzie i tak samo!
Tak, to poezja, bo – to samo…
Leopold Staff,
Dzieciƒstwo
Poezja starych studni, zepsutych zegarów,
Strychu i niemych skrzypiec p´kni´tych bez grajka,
Z˝ó∏k∏a ksi´ga, gdzie usch∏a niezapominajka
Drzemie – by∏y dzieciƒstwu memu lasem czarów…
Zbiera∏em zardzewia∏e, stare klucze… Bajka
Szepta∏a mi, ˝e klucz jest dziwnym darem darów,
˚e otworzy mi zamki skryte w tajny parów,
Gdzie wejd´ – blady ksià˝´ z obrazów Van Dycka.
Motyle-m potem zbiera∏, magicznej latarki
Cuda wywo∏ywa∏em na Êciennej tapecie
I gromadzi∏em d∏ugi czas pocztowe marki
1
…
Bo by∏o to jak podró˝ szalona po Êwiecie,
Pe∏ne przygód odjazdy w wszystkie Êwiata cz´Êcie…
Sen s∏odki, niedorzeczny, jak szcz´Êcie… jak szcz´Êcie…
Temat 2:
Dokonaj analizy i interpretacji podanych utworów i zaprezentuj przedstawionà w nich
koncepcj´ cz∏owieka i jego ˝ycia. Zwróç uwag´ na sposób ukszta∏towania wypowiedzi
poetyckiej.
Jan Kochanowski,
Pieʃ XIX
Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy
Chcia∏ ze mnà dobrà tylko s∏aw´ mieç na pieczy,
A staraç sie, poniewa˝ musi zniszczeç cia∏o,
Aby imi´ przynamniej po nas tu zosta∏o?
1
marka – przest. znaczek pocztowy
3
J´zyk polski. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
I szkoda zwaç cz∏owiekiem, kto bydl´ce ˝yje
Tkajàc, lejàc w si´ wszytko, póki zstawa szyje;
Nie chcia∏ nas Bóg po∏o˝yç równo z bestyjami:
Da∏ nam rozum, da∏ mow´, a nikomu z nami.
Przeto chciejmy wziàç przed si´ myÊli godne siebie,
MyÊli wa˝ne na ziemi, myÊli wa˝ne w niebie;
S∏u˝my poczciwej s∏awie, a jako kto mo˝e,
Niech ku po˝ytku dobra spólnego pomo˝e.
Komu dowcipu równo z wymowà dostaje,
Niech szczepi miedzy ludêmi dobre obyczaje,
Niechaj czyni porzàdek, rozterkom zabiega,
Praw ojczystych i pi´knej swobody przestrzega.
A ty, coç Bóg da∏ si∏´ i serce po temu,
Uderz si´ z poganinem, jako s∏usze cnemu;
Prostak to, który wojsko z wielkoÊci szacuje:
Zwyci´stwo liczby nie chce, m´stwa potrzebuje.
Âmia∏emu wsz´dy równo, a o wolnoÊç mi∏à
Godzi si´ oprzeç, by wi´c i ostatnià si∏à;
Nie przegra, kto frymarczy na s∏aw´ ˝ywotem:
Azaby go lepiej da∏ w cieniu darmo potem?
Miko∏aj S´p-Szarzyƒski,
Sonet IV
.
O wojnie naszej, którà wiedziemy z szatanem, Êwiatem i cia∏em
Pokój – szcz´ÊliwoÊç, ale bojowanie
Byt nasz podniebny. On srogi ciemnoÊci
Hetman i Êwiata ∏akome marnoÊci
O nasze pilno czynià zepsowanie.
Nie dosyç na tym, o nasz mo˝ny Panie!
Ten nasz dom – cia∏o, dla zbieg∏ych luboÊci
Niebacznie zajêrzàc duchowi zwierzchnoÊci,
UpaÊç na wieki ˝àdaç nie przestanie.
Có˝ b´d´ czyni∏ w tak straszliwym boju,
Wàt∏y, niebaczny, rozdwojony w sobie?
Królu powszechny, prawdziwy pokoju
Zbawienia mego jest nadzieja w Tobie!
Ty mnie przy sobie postaw, a przezpiecznie
B´d´ wojowa∏ i wygram statecznie!
4
J´zyk polski. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
WYPRACOWANIE
na temat nr ........
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]