Porad 1%20L 01, Klasa 1 edukacja przyrodnicza
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
„ZIEMIA TO NASZ DOM.
POZNAJEMY JĄ
I CHRONIMY”
1
CELE OGÓLNE:
• rozwijanie wrażliwości zmysłowej
• rozbudzanie poczucia więzi z otaczającym światem
• wdrażanie do samodzielnego prowadzenia obserwacji przyrodniczych
• rozwijanie wyobraźni twórczej
• kształtowanie umiejętności służących zdobywaniu wiedzy
• kształtowanie umiejętności pracy zespołowej.
CELE OPERACYJNE:
Przewidywane osiągnięcia – uczeń potrafi:
• dostrzec różnorodność barw, kształtów i zapachów w przyrodzie
• rozpoznać i porównać barwy, kształty i zapachy występujące w przyrodzie
• dostrzec bogactwo świata roślin i zwierząt, żyjących w ściółce i glebie
• porównać szczegóły w wyglądzie poznanych organizmów
• opowiedzieć o swoich spostrzeżeniach
• wyjaśnić różne znaczenia słowa „ziemia” (miejsca życia dla ludzi, zwierząt
i roślin, „mała ojczyzna” i gleba)
• prowadzić proste obserwacje przyrodnicze
• umiejętnie pracować w grupie.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
• materiały plastyczno – techniczne: kartoniki wycięte w różnych kształtach
(paleta malarza, różne figury geometryczne, liście, kwiaty itp), klej, farby, nici,
sznurki, koraliki, podkładki do prac plastycznych
• łopatka i pojemniki plastikowe na próby glebowe
• kubeczki szklane lub plastikowe, akwarium, konewka, butelki i słoiki o cie-
kawych kształtach, łyżki
• biały obrus plastikowy – „cerata”
• sita, lupy
• próbki gleby, suchy piasek rzeczny, drobne kamyki, glina, woda, olej jadalny
• opaski (chusty) do zasłonięcia oczu
• atlasy, przewodniki, klucze wybrane przez nauczyciela.
Literatura dla nauczyciela:
Soida D. „Jak z klocków edukację budować. Zasady i techniki edukacji ekologicznej cz. 2”. Kraków 1996.
Soida D., Kotynia T. „Edukacja środowiskowa w terenie. Pomysły i pomoce”. Kraków 1994.
Chmelowa E. „Baśnie z gór”. Warszawa 1988.
11
PRZYGOTOWANIE DO ZAJĘĆ
Przed przystąpieniem do realizacji tematu trzeba wybrać odpowiednie miejsce –
w parku lub na łące w pobliżu szkoły, gdzie można przeprowadzić terenową część zajęć.
PRZEBIEG ZAJĘĆ
Etap wprowadzający
1. Ćwiczenia uwrażliwiające „Otwieramy oczy, uszy, nosy, ręce... – poznajemy
przyrodę wszystkimi zmysłami”.
a) Odkrywamy bogactwo kolorów w naturze – tworzymy paletę malarza
Tworzymy paletę malarza – klasa I Szkoła Podstawowa w Zbludzy – wychowawczyni Irena Mikołajczyk
Zadaniem ucznia jest znalezienie w najbliższym otoczeniu jak największej liczby na-
turalnych kolorów. Każdy otrzymuje kartonik wycięty w kształcie malarskiej palety
(o wymiarach maksymalnie 10×10 cm) i jego jedną stronę pokrywa cienką warstwą
kleju biurowego. Na paletę należy nakleić małe kawałeczki znalezionych w najbliż-
szym otoczeniu kolorów (liści, kwiatów, traw… itd.) i stworzyć „obraz” – własną kom-
pozycję barwną.
Ćwiczenie można przeprowadzić w dowolnej wersji:
• każdy uczeń nakleja cząsteczki „kolorów”, tak, aby uzyskać najwięcej barw
na swojej palecie
• uczniowie pracują w grupach – każda grupa zbiera jeden określony kolor,
tak aby znaleźć jak najwięcej odcieni danej barwy np. zielonej lub brązowej itd.
• każdy uczeń znajduje 3 zielone, trzy żółte, 3 brązowe elementy itd.
12
b) Odkrywamy bogactwo zapachów w naturze – tworzymy koktajl zapachowy
Zadaniem ucznia jest sporządzenie kompozycji zapachowej. Każdy otrzymuje ku-
beczek (oznakowany imieniem lub symbolem), do którego zbiera drobne cząstki
roślin, kory, ziemi itp. o różnorodnych zapachach. Następnie uczeń dokładnie za-
poznaje się ze stworzonym przez siebie „koktajlem zapachowym” i próbuje go
opisać słowami (jaki jest ten zapach? słodki, kwaśny, ostry, łagodny, do czego
jest podobny itp.).
Odkrywamy bogactwo zapachów w naturze – klasa I Szkoła Podstawowa w Olszówce – wychowawczyni Zofia
Sokół
Można wprowadzić dodatkowe elementy zadania:
• uczeń wykorzystując jedynie zmysł węchu (z zawiązanymi oczyma) stara się
odnaleźć swój „koktajl zapachowy” wśród kubeczków ustawionych np.
na ławce
• uczniowie dobierają się w grupy kilkuosobowe i tworzą w jednym pojemniku wspól-
ny „koktajl zapachowy”, a następnie z zawiązanymi oczami odnajdują go za po-
mocą węchu wśród innych.
c) Poznajemy przyrodę za pomocą dotyku
Uczniowie losują kartoniki, na których jest zapisana cecha przedmiotu (np. gładki,
szorstki, mokry, suchy, ostry, twardy, miękki i inne). Zadanie polega na odnalezie-
niu naturalnego przedmiotu, posiadającego wylosowaną cechę.
Inna wersja ćwiczenia:
• uczeń z zawiązanymi oczami losuje przedmiot naturalny (np.: kasztan, kamień,
liść lub inny), poznaje go dotykiem, węchem, słuchem i opowiada swoim kole-
gom, jaki jest ten przedmiot. Na zakończenie odsłania oczy i porównuje poprzed-
nie wrażenia ze wzrokowymi.
13
Poznajemy mieszkańców gleby – klasa I Szkoła Podstawowa w Olszówce – wychowawczyni Zofia Piekarczyk
Etap realizacji
Ćwiczenia terenowe (w parku, na łące, nad rzeką, w lesie, na polu ornym).
1. „Ziemia pod naszymi stopami – podłoże po którym depczę”.
Ćwiczenia:
a) Poznajemy glebę wszystkimi zmysłami
Przy pomocy łopatki nauczyciel wycina 2–4 próby gleby w różnych miejscach
(np. w lesie, w polu ornym, nad potokiem, na trawniku), które posłużą do obser-
wacji i badania:
• próba wzrokowa
• próba zapachowa
• próba dotykowa (wg schematu w Zał. 1).
Uwaga! Schemat zamieszczony w zał. 1 należy wykorzystać tylko jako pomoc do
formułowania pytań i porównywania wrażeń, a nazwy typów gleb należy pominąć
(te są przeznaczone dla uczniów starszych klas).
Wniosek: Gleba wygląda jak tort, tzn. ma kilka warstw, które różnią się kolo-
rem i grubością. W różnych miejscach gleba inaczej wygląda i pachnie.
2. „Gleba to miejsce życia roślin i zwierząt”.
Ćwiczenia:
a) „Wycięta stopa, czyli zobacz na czym stoisz!”
Każdy uczeń stawia na kartonie stopę i obrysowuje jej kontur. Następnie wycina,
tak by powstało „okienko” w kształcie stopy. Każdy kładzie „swoją wyciętą stopę”
na ziemi i prowadzi dokładną obserwację życia roślin i drobnych zwierząt w ziemi
pod stopą.
14
b) „Mali mieszkańcy ziemi pod moją stopą”
Każdy uczeń pobiera spod stopy próbę gleby i umieszcza ją na białym obrusie
plastikowym. Następnie delikatnie rozdrabnia bryłę gleby i z pomocą sita oraz lupy
odszukuje drobne zwierzęta bezkręgowe, szczątki roślin. Za pomocą łyżeczki
umieszcza je w pojemniku. Każdy uczeń obserwuje odnalezione zwierzęta i części
roślin.
Wniosek: Ziemia, po której codziennie depczę to świat, w którym żyje bardzo
dużo małych istot.
Etap podsumowujący
1. Rozmowa kierowana „Czym dla mnie jest ziemia?”
Ziemia to wielki dom, w którym mieszkają ludzie oraz rośliny i zwierzęta
2. Konkurs plastyczny i prezentacja prac.
Do wyboru:
rzeźby w glinie (glina, woda, podkładki do pracy)
kompozycje klejone z kamyków.
3. Inscenizacja legendy opowiadającej o „mojej Ziemi”.
4. Wypełnianie karty pracy.
Co ukryło się pod Twoimi stopami. Narysuj!
Na którym rysunku znajduje się okolica podobna do Twojej. Pokoloruj ją!
Narysuj dom, w którym mieszkasz!
ZAŁĄCZNIKI:
Nr 1 – Próba palcowa gleby – tablica nr 1
Nr 2 – Karta pracy.
15
[ Pobierz całość w formacie PDF ]