Porównanie BWP 2002, Fajne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Szybkobieżne Pojazdy GąsienicoweJanBŁASZCZYKKrzysztofPAPLIŃSKIPiotrRYBAK(19) nr 1, 2004PRÓBA OCENY PORÓWNAWCZEJ JAKOŚCI WOZÓW BOJOWYCHPIECHOTYStreszczenie:W pracy opisano główne cechy (siła ognia, ruchliwość oraz opancerzenie i ochronawnętrza) współczesnych bojowych wozów piechoty w aspekcie oceny ich jakości bojowej ze szczególnymuwzględnieniem BWP-1 jako podstawowego środka walki wojsk zmechanizowanych. Przedstawiono przyjętąmetodykę oceny jakości bojowej oraz uzyskane rezultaty obliczeń.1. WPROWADZENIEWspółczesne pole walki, niezależnie od położenia geograficznego, charakteryzuje siędużym nasyceniem konwencjonalnymi środkami ogniowymi. Składają się na nie czołgi ibojowe wozy piechoty, artyleria lufowa i rakietowa, działa przeciwpancerne i niszczycieleczołgów, wyrzutnie przeciwpancernych pocisków kierowanych, samobieżne zestawyprzeciwlotnicze, pojazdy specjalne (w tym miotacze ognia, stawiacze min głównieprzeciwpancernych), samoloty i śmigłowce, środki walki radioelektronicznej i in. Pomiędzyśrodkami walki a środkami ogniowymi (pociskiem) toczy się ciągła rywalizacja o prymat. Jakdo tej pory zwykle przewaga jest po stronie pocisku. Powyższe determinuje prowadzenie pracnaukowych oraz badawczych mających na celu poszukiwanie takich rozwiązańkonstrukcyjnych (wozów bojowych, samolotów, okrętów), które spełniają wymaganiastawiane współczesnym środkom walki. Dla określenia kierunków modernizacji lub wymianydanej grupy sprzętu na nowy, konieczne jest prowadzenie prac badawczo - rozwojowychwłasnych i ciągła analiza ofert innych firm. Jednak w każdym przypadku, w pierwszym etapienależy ocenić stan aktualny sprzętu bojowego dostępnego na światowym rynku uzbrojenia.Jednymi z najbardziej rozpowszechnionych wozów bojowych są bojowe wozypiechoty (BWP). Wprowadzono je do uzbrojenia wojsk niespełna trzydzieści lat temu. Dziękiszybkiemu rozwojowi różnych dziedzin techniki wojskowej nastąpił ich dynamiczny rozwój.Znaczące możliwości bojowe tego typu sprzętu spowodowały, iż stał się przedmiotemzainteresowania wielu armii świata.Bojowe wozy piechoty stanowią grupę transporterów opancerzonych.Do podstawowych czynników odróżniających je od innych transporterów zaliczyć należy:uzbrojenie pokładowe składające się zazwyczaj z armaty samoczynnej o dużej sile rażeniacelów opancerzonych i żołnierzy, zestawu przeciwpancernego pocisków kierowanych orazkarabinu maszynowego;możliwość prowadzenia walki przez żołnierzy desantu z wnętrza pojazdu przezspecjalne otwory strzeleckie umieszczone w ściankach bocznych i drzwiach tylnychkadłuba;duża odporność osłony pancernej składającej się często z kilku typów pancerza;zdolność pokonywania różnorodnych przeszkód terenowych oraz związana z tymznaczna ruchliwość w skali taktycznej i operacyjnej.dr inż. JanBŁASZCZYK,ppłk dr inż. KrzysztofPAPLIŃSKI,dr inż. PiotrRYBAK– Wojskowa AkademiaTechniczna, WarszawaJan BŁASZCZYK, Krzysztof PAPLIŃSKI, Piotr RYBAKGłównym zadaniem bojowych wozów piechoty jest umożliwienie pododdziałompiechoty prowadzenia walki bezpośrednio w szykach czołgów przez zapewnienie im ochronyprzed ogniem przeciwnika oraz wsparcia własną bronią pokładową. Bojowe wozy piechotystanowią środek walki uzupełniający się z czołgami, a nie jak niektórzy sądzą zastępującyczołgi. Wiele typów BWP opracowywanych jest „pod” konkretny typ czołgu jako elementswoistego tandemu bojowego. Przykładem mogą tu być wozy: Marder-1 opracowany dowspółpracy z czołgiem Leopard, AMX-10P przeznaczony do współdziałania z czołgiemAMX-30 czy też w wozach drugiej generacji BWP M-2 Bradley opracowany dla czołgu M-1Abrams oraz BMP-3 dla czołgu T-80. Ze względu na swoje wysokie walory bojowe BWP sąchętnie stosowane w lokalnych konfliktach zbrojnych oraz misjach interwencyjnych (Izrael,Liban, Kuwejt, Afganistan, Irak). Pojazdy te zyskały olbrzymią popularność i obecnieznajdują się w uzbrojeniu większości armii świata a sposób ich wykorzystania w lokalnychkonfliktach (odbiegający od klasycznej bitwy pancernej) uległ znacznej zmianie jakościowej.2. CEL I ZAKRES PRACYGłównym celem pracy jest podjęcie próby obiektywnego i kompleksowegooszacowania wartości bojowej współczesnych BWP w aspekcie polepszenia ich własnościbojowych i technicznych, adekwatnie do wymagań zmieniającego się pola walki. Przyjętametoda analizy jakości bojowej, jest uniwersalna i może być stosowana do porównawczejoceny jakości różnego sprzętu technicznego. Zakres pracy obejmuje:analizę cech bojowych i ich wpływ na żywotność BWP (to jest zdolność przetrwania)na współczesnym, konwencjonalnym polu walki,wydzielenie obszarów bojowej i technicznej charakterystyki BWP w aspekciewymagań współczesnego pola walki a umożliwiające porównanie różnych typówczołgów,zestawienie wybranych parametrów bojowej i technicznej charakterystyki,stanowiących dane wyjściowe do budowy macierzy obejmujących przyjęte obszaryporównawcze - cechy bojowe,wyznaczenie wskaźników jakości BWP w danych obszarach porównawczych orazsumarycznego wskaźnika jakości bojowej.Podstawowym zamierzeniem autorów pracy jest oszacowanie jakości bojowej BWP nabazie ogólnie dostępnych danych w literaturze, parametrach bojowej i technicznejcharakterystyki. Należy dodać, że część parametrów (mierników) określono na podstawiedoświadczenia i inżynierskiej wiedzy. Te drugie należy traktować jako hipotetyczne.3. PODSTAWOWE CECHY BOJOWEJakość bojową BWP, w ogólnym przypadku, charakteryzują jego główne cechybojowe, którymi są:ruchliwość,siła ognia (moc ognia),opancerzenie i ochrona wnętrza.Próba oceny porównawczej jakości wozów bojowych piechotyNa etapie określenia wymagań taktyczno-technicznych wskazane jestprzeanalizowanie konstrukcji eksploatowanych obecnie BWP oraz kilku rozwiązańprototypowych, które są na etapie bliskim wdrożenia. Wybrano tutaj następujące pojazdy:4K7FA-G1 (Austria), Typ 89 (Japonia), Marder (RFN), BMP-3, BMP-2 (Rosja), M2 Bradley(USA), CV90 (Szwecja), Warrior (Wielka Brytania), VCC-80 (Włochy), AIFV (USA),ASCOD (Austria, Hiszpania), Mars 15 T25 (Francja), AV90 (RFN, Włochy), TH 495 (RFN).Wymienione wozy bojowe są eksploatowane zarówno w państwach wiodących w dziedzinieuzbrojenia, jak i w krajach koncentrujących się przede wszystkim na obronie własnegoterytorium (np. Austria, Hiszpania, Holandia, Szwecja). Szczególnie decyzje podejmowane wtych drugich mogą stanowić ciekawy punkt odniesienia do naszej sytuacji. Kilka z wybranychBWP podlegało już modernizacjom (Marder, M2 Bradley), co zostanie uwzględnione wdalszej części opracowania. Zestawienie jest uzupełnione o wozy prototypowe - VCC-80,ASCOD, Mars, AV90, TH 495, które są bądź na etapie wdrażania (pierwsze dwa), bądźdecyzja co do ich dalszych losów może zapaść w najbliższym czasie.3.1. RuchliwośćRuchliwośćBWP traktuje się jako zdolność do przemieszczania się w sensietaktycznym i operacyjnym oraz jako element obrony czynnej. Jest pojęciem bardzo szerokim iw ogólnym przypadku określa zrywność i manewrowość pojazdu oraz zdolność pokonywaniaterenu w każdych warunkach. Cecha ta ma coraz większe znaczenie w przeżywalności BWPpodczas walki. O ruchliwości BWP decydują:zdolność osiągania maksymalnych i średnich prędkości jazdy w różnych warunkachklimatycznych i drogowych, a szczególnie średnich prędkości jazdy w terenie,zarówno w ruchu do przodu jak i do tyłu,zasięg jazdy na jednej jednostce napełnienia w dowolnych warunkach terenowych,zdolność pokonywania różnych przeszkód terenowych, naturalnych i sztucznych(ścianki pionowe, rowy, wzniesienia itp.), w tym także pokonywanie brodów orazgłębokich przeszkód wodnych i terenu skażonego czynnikami broni masowegorażenia,jakość jednostki napędowej i rodzaj zastosowanego układu napędowego,łatwość kierowania BWP (rodzaj mechanizmu kierowania oraz hamulców głównych),rodzaj i jakość zawieszenia BWP oraz mechanizmu gąsienicowego, a w tym płynnośćruchu w terenie podczas jazdy z dowolnymi prędkościami,przystosowanie do transportu na duże odległości,zdolność do samookopywania i torowania przejść w polu minowym.W tablicy 1 zestawiono podstawowe parametry charakteryzujące ruchliwość wybranych BWP.Jan BŁASZCZYK, Krzysztof PAPLIŃSKI, Piotr RYBAKTablica 1. Zestawienie niektórych parametrów ruchliwości wybranych BWPPojazdMocjednostko-wa [kW/t]Zasięg[km]Prędkośćmaks.[km/h]Naciski[MPa]Prześwit[m]Ścianka[m]Rów[m]Bród4K7FA- G1Typ 89MarderBMP-3BMP-2M2 BradleyCV 90WarriorVCC-80AIFVASCODMars 15AV90TH 495PrzedziałŚrednia18.016.615.120.015.816.318.416.518.514.217.018.216.520.014.2÷20.017.2500>300520600600483300660500490600600-500300÷600ok. 510707075706566707570617075647561÷75ok. 700.0680.0730.0830.0620.0650.0540.0480.065-0.0670.0640.0660.0720.0750.054÷0.0750.0610.440.450.440.450.420.430.450.490.400.430.45-0.400.400.40÷0.490.430.80.81.00.80.70.91.20.750.850.60.80.8-0.80.6÷1.20.832.31.22.41.02.51.52.5pływa2.5pływa2.5-2.4-2.51.32.51.51.6-2.01.21.81.0ok. 1.7-2.08-1.62÷.5 1.0÷1.5ok. 2.101.243.2. Siła ogniaSiła ogniajest rozumiana jako zespół czynników określających ilość, jakość iefektywność uzbrojenia podstawowego - armaty czołgowej oraz związanych z nią układów isystemów. Składają się nań następujące czynniki:szybkie wykrycie i identyfikacja celu;moc działania pocisku na cel, obejmująca efekt jaki wywołuje pocisk po trafieniu wcel - wyrazić ja można przez podanie np. energii kinetycznej pocisku, prędkościwylotowej pocisku z lufy, kalibru armaty, rodzaju pocisku itp.;prawdopodobieństwo trafienia w cel pierwszym pociskiem - zależne od doskonałościsystemu kierowania ogniem (stopnia integracji dalmierza laserowego, celownika,czujników meteorologicznych i dynamicznych z komputerem pokładowym), systemustabilizacji uzbrojenia mającego zasadniczy wpływ m.in. na skupienie przy strzelaniu;manewr ogniem - obejmujący prędkość naprowadzania na cel, w tym tzw. prędkościprzerzutowe, kąty naprowadzania armaty zarówno w pionie jak i w poziomie;czas otwarcia ognia - liczony od chwili uchwycenia celu do momentu oddania strzału -zależny od procesu ładowania armaty (automatyczny, półautomatyczny, ręczny) orazczasu wypracowania danych do strzelania (doskonałość systemu kierowania ogniem),wyprzedzenie przeciwnika w otwarciu ognia.W tablicy 2 zestawiono podstawowe parametry charakteryzujące siłę ognia wybranych BWP.Tablica 2. Zestawienie niektórych parametrów siły ognia wybranych BWPPróba oceny porównawczej jakości wozów bojowych piechotyPojazdArmata[mm]JednostkaogniaKarabin[mm]JednostkaogniaWyrzutnia StabilizacjappkarmatyPasywneprzyrządy4K7FA- G1Typ 89MarderBMP-3302007.62600-35-7.62-+2012502 x 7.625000+100223 x 7.626000+30500(z armaty)BMP-2305007.622000+M2 Bradley253007.624200+CV 90402407.62-opcjaWarrior302287.622200+VCC-80254007.621200+AIFV253227.621840-ASCOD303907.623150opcjaMars 1525-7.62-opcjaAV9012.7800---TH 49525-7.62-opcjaopcja* - opracowano wersje z omawianym urządzeniem, jak i bez niego3.3. Opancerzenie i ochrona wnętrza-opcja*-+++opcjaopcjaopcja-+opcja-opcja+++opcja-+++++++++Opancerzeniestanowi osłonę (ochronę) załogi i wyposażenia wewnętrznego BWPprzed środkami ogniowymi przeciwnika oraz czynnikami porażającymi broni masowegorażenia. Można je scharakteryzować poprzez zestawienie informacji obejmujących:rodzaj materiału użytego na osłonę pancerną (stal pancerna, stopy lekkie, materiałykompozytowe itp.) oraz technologię ich obróbki,grubość poszczególnych płyt pancernych (węzłów pancerza),sposób wykonania podstawowych węzłów pancerza (spawanie, odlewanie,warstwowość itp.) oraz sposób ich łączenia,kąty pochylenia płyt pancernych,stopień osłabienia promieniowania,wymiary geometryczne BWP,dane o opancerzeniu "słabych ogniw" we wnętrzu czołgu (magazynów amunicji,zbiorników paliwa itp.),sposób pokrycia zewnętrznej powierzchni pancerza zmniejszających promieniowanieBWP (zmniejszenie kontrastu względem otoczenia),dane o zastosowanym układzie ochrony przed bronią masowego rażenia oraz układzieprzeciwpożarowym.W tablicy 3 zestawiono podstawowe parametry wpływające na poziom ochronywnętrza wybranych BWP.Zwraca uwagę fakt, że większość informacji dotyczących opancerzenia i stosowanychrozwiązań jest niedostępna.Tablica 3. Zestawienie niektórych parametrów oceny ochrony wnętrza wybranych BWP
[ Pobierz całość w formacie PDF ]